Mpox (monkeypox) is an infectious disease caused by the monkeypox virus. It can cause a painful rash, enlarged lymph nodes and fever. Most people fully recover, but some get very sick.Anyone can get mpox. It spreads from contact with infected:persons, through touch, kissing, or sex animals, when hunting, skinning, or cooking them materials, such as contaminated sheets, clothes or needles pregnant persons, who may pass the virus on to their unborn baby. If you have mpox:Tell anyone you have been close to recently
Stay at home until all scabs fall off and a new layer of skin forms
Cover lesions and wear a well-fitting mask when around other peopleAvoid physical contact.
The disease mpox (formerly monkeypox) is caused by the monkeypox virus (commonly abbreviated as MPXV), an enveloped double-stranded DNA virus of the Orthopoxvirus genus in the Poxviridae family, which includes variola, cowpox, vaccinia and other viruses. The two genetic clades of the virus are clades I and II.
The monkeypox virus was discovered in Denmark (1958) in monkeys kept for research and the first reported human case of mpox was a nine-month-old boy in the Democratic Republic of the Congo (DRC, 1970). Mpox can spread from person to person or occasionally from animals to people. Following eradication of smallpox in 1980 and the end of smallpox vaccination worldwide, mpox steadily emerged in central, east and west Africa. A global outbreak occurred in 2022–2023. The natural reservoir of the virus is unknown – various small mammals such as squirrels and monkeys are susceptible.
Transmission
Person-to-person transmission of mpox can occur through direct contact with infectious skin or other lesions such as in the mouth or on genitals; this includes contact which is
face-to-face (talking or breathing)
skin-to-skin (touching or vaginal/anal sex)
mouth-to-mouth (kissing)
mouth-to-skin contact (oral sex or kissing the skin)
respiratory droplets or short-range aerosols from prolonged close contact
Signs and symptoms
Mpox causes signs and symptoms which usually begin within a week but can start 1–21 days after exposure. Symptoms typically last 2–4 weeks but may last longer in someone with a weakened immune system.
Common symptoms of mpox are:
rash,fever,sore throat,headache,muscle aches,back pain,low energy,swollen lymph nodes.
Diagnosis
Identifying mpox can be difficult as other infections and conditions can look similar. It is important to distinguish mpox from chickenpox, measles, bacterial skin infections, scabies, herpes, syphilis, other sexually transmissible infections, and medication-associated allergies. Someone with mpox may also have another sexually transmissible infection such as herpes. Alternatively, a child with suspected mpox may also have chickenpox. For these reasons, testing is key for people to get treatment as early as possible and prevent further spread.
Treatment and vaccination
The goal of treating mpox is to take care of the rash, manage pain and prevent complications. Early and supportive care is important to help manage symptoms and avoid further problems.Getting an mpox vaccine can help prevent infection. The vaccine should be given within 4 days of contact with someone who has mpox (or within up to 14 days if there are no symptoms). It is recommended for people at high risk to get vaccinated to prevent infection with mpox.
refference
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/monkeypox
Newly-launched global refining capacity is going to reach between 2.6 million and 4.9 million barrels per day (bpd) in the period from 2023 to 2028, according to a forecast scenario by the U.S. Energy Information Administration (EIA).
This increase will mainly be driven by the modernization of existing refineries and construction of new ones in China and India, where capacity additions will total between 1.3 million bpd and 3.5 million bpd. Some of the increase will come from Africa and the Middle East.
The largest project in China will be the new Yulong Refinery with a capacity of 400,000 bpd, which is slated to come on stream in the eastern province of Shandong in 2025. One-fourth of the output of petroleum products will be used for vehicle fuel, and three-fourths will be naphtha and liquefied petroleum gases (LPG), which are used as feedstock for petrochemicals.
This emphasis on petrochemicals is no accident: China is a world leader in polymer production, and it continues to ramp up its capacities. For instance, according to ChemOrbis, China’s newly-launched polyethylene capacities reached 3.4 million tons per year in 2023, compared to 3.6 million tons per year in the rest of the world.
In addition to Yulong, China plans to bring into operation another four new refineries between 2025 and 2027. These include the Ningbo Daxie refinery with a capacity of 120,000 bpd and the 250,000 bpd Sinopec Zhenhai refinery in the eastern province of Zhejiang, as well as the Huajin Aramco (300,000 bpd) and Sinopec Yueyang (40,000 bpd) refineries, which will be built in the provinces of Liaoning and Hunan in northeastern and southeastern China.
Thanks to the new capacities, oil consumption in China will rise from 15.1 million bpd in 2022 to 17.2 million bpd in 2028, with imports increasing from 11.3 million bpd to 13.0 million bpd, respectively. At the same time, the increase in imports will be provided not only by Russia and Middle Eastern countries, which plan to expand quotas under the OPEC+ deal, but also by fast-growing producers from North and South America, including the United States, Brazil and Guyana.
The EIA predicts that oil demand in India will go up from 5.0 million bpd to 6.6 million bpd over the same period.
The Ratnagiri refinery complex, which is scheduled to come on stream in 2028, will become the country’s largest, with a capacity of 1.2 million bpd. Most of the other planned projects envisage the expansion of existing refineries owned by Indian Oil and specializing in the production of motor fuels.
Unlike China, a world leader in the rate of transport electrification, India’s vehicle fleet renewal continues to rely on internal combustion engines. For instance, the year 2023 saw electric cars and plug-in hybrids account for 38% of new passenger car sales in China but for only 2% in India, according to the International Energy Agency (IEA).
New projects outside China and India are mostly based in oil-producing countries that are looking to either reduce their dependence on imported petroleum products or expand their export capacities. These include the upgrade of the Sitra refinery in Bahrain and the construction of the 650,000 bpd Lagos refinery in Nigeria and the 340,000 bpd Dos Bocas refinery in Mexico.
Source: Global Energy
A tourist died and another was seriously injured after an ice cave of the Breidamerkurjoekull glacier collapsed in Iceland, the police said on Monday, adding that two people remained missing.
The cave, which measured about 9-16 feet in depth, collapsed on Sunday when a group of 25 foreign tourists visited the glacier, the force said.
The tourists heard a rumble 10 minutes after the group left the cave, the RUV broadcaster reported. They learned about the incident when they arrived at the hotel.
Rescue teams pulled two injured tourists from under the ice. One of them was pronounced dead on the spot, while the other was airlifted to a hospital and is in a stable condition, police said.
ኢላ አሚዳ በ333ዓ.ም. ገደማ በኢትዮጵያ ነገሠ ። በዚህ ዘመን አንድ የሶ ሪያ ነጋዴ በቀይ ባሕር ላይ ወደ ሕንድ ሲያልፍ ዘመዶቹ የሆኑና ያስተምራቸው የነበሩ 2 ክርስቲያን ልጆች ከርሱ ጋር ነበሩ ። መርከቢቱን ለምግብ አቁመዋት ሳሉ ሁለቱ ልጆች ብቻ ሲቀሩ ሌሎቹ ተገደሉ ። እነዚህ ልጆችም ፍሬምናጦስና አኤደስየስ ነበሩ ።
እነዚህ ልጆች በአንድ ዛፍ ሥር ተቀምጠው ትምህርታቸውን ሲያጠኑ ተገ ኝተው ወደ ንጉሥ ኤላ አሚዳ አክሱም ተወሰዱ ፤ በዚያም በጥበብ እያደጉ ሄዱ ። ንጉሡ ፍሬምናጦስንና አኤደስየስን በቤተ መንግሥቱ ኃላፊ አደረጋቸው ። ንጉሡ ኤላ አሚዳ ሲሞት ልጁ ኢዛና ገና ልጅ ስለነበር ንግሥቲቱ ልጅዋ እስኪያግድ ፍሬምናጦስንና አኤደስየስን በመንግሥቱ አስተዳደር እንዲረዷት ጠየቀቻቸው ።ኢዛና ፤
ንጉሥ ኢዛና መንግሥቱን ለማስተዳደር ዕድሜው ሲፈቅድ ፍሬምናጦስንና አኤደስየስን እርዳታቸውን እንዲቀጥሉ ደግሞ ጠይቋቸዋል ። ኢዛና የድል ሰው በመሆኑ በጦርነት ከኤርትራ ፤ ከሱዳን ፤ ከየመንና ከሌሎችም አገሮች ግዛት እየቆ ረሰ ወደ አክሱም ግዛቱ ጨምሮአል ። እስከ ጊዜው ድረስ በግዛት ስፋት ኢዛና የመጀመሪያውን ደረጃ ይዞ ነበር ። በሰላም ጊዜም መንግሥቱን በማስተዋል አስተ ዳድሯል ። ፍሬምናጦስም ለንጉሡ ከውጭ ነጋዴዎችን ፤ ግንበኞችንና ሌሎችን ሠራ ተኞችንም ወደ አክሱም እንዲያስመጣ ምክር ሰጥቶታል ። እነዚህም ሞያተኞች አክ ሱምንና ጠቅላላ ግዛቱን በማሻሻል ንጉሡን ለመርዳት የመጡት ከሮም ከግሪክና ከሶሪያ ነበር ።
ፍሬምናጦስና አኤደስዩስ በነርሱ በኩል የክርስቲያን ሃይማኖት ወደ ኢትዮ ጵያ ሊገባ የቻለባቸው እና ለብዙ ሕዝብም ወንጌልን የሰበኩ ክርስቲያኖች ነበሩ ። ንጉሡም መንግሥቱን በደህና ሲመራ ሳለ ምንም እንኳን እንዳይሄዱ ቢጠይቃቸው ወደ ሀገራቸው መመለስ ፈልገው ነበርና ሄዱ ።
አኤደስዩስ ቤተሰቡን ለማየት ሶሪያ ሄዶ እዚያው ቄስ ሆነ ፤ ታሪኩን ሁሉ ለሩፋይነስ ስለነገረው በታሪክ መጽሐፍ ውስጥ አስገብቶ ጽፎታል ። ፍሬምናጦስ ደግሞ ለፓትርያርኩ ለአትናትዮስ ስለ ኢትዮጵያውያን ክርስትና ሊናገር ወደ እስ ክንድርያ ሔዶ ፤ በአክሱም የሚገኙትን ክርስቲያኖች የሚረዳ ጳጳስም እንዲልክ አትናስዮስን ጠይቋል ። ኣትናስዮስም ስለዚህ ሥራ ከፍሬምናጦስ የሚስተካከል ሌላ እንደማይገኝ በመገንዘብ ራሱን ፍሬምናጦስን በመላክ በመጀመሪያው የአክሱም ጳጳስ ሆነ ። ከዚያም አባ ሰላማ በመባል የተረፈውን ጊዜውን የኢትዮጵያን ምእ መን በመደገፍ አሳለፈ።ፍሬምናጦስ ጳጳስ ሆኖ አክሱም ከመጣ በኋላ ኢዛና የመጀመሪያው የኢትዮጵያ ክርስቲያን ንጉሥ ሆነ ፤ በጦርነት ላደረገለት እርዳታ ለእግዚአብሔር ምስጋና ሰጠ ፤ ክርስቲያንነቱንም ለማሳወቅ በአክሱም ገንዘቦች ላይ የመስቀል ምልክት መረጠ ። የክርስትናም ሃይማኖት እያደገ ሄደ ። ቤተ ክርስቲያናትም ይታነጽ ጀመር ። ከነዚ ህም ዝነኛው የአክሱም ጽዮን ማርያም ቤተ ክርስቲያን አንዱ ነው ።
400 ዓመታት ከፍሬምናጦስ በኋላ በ400 ዓ. ም. ገደማ 9 ሰዎች ከሶሪያ ወደ አክሱም መጡ ፤ እነርሱም በኋላ 9ኙ (ተሰዐቱ) ቅዱሳን ተብለው የተጠሩት መነ ኮሳት ነበሩ ። መጽሐፍ ቅዱስን ወደ ግእዝኛ በመተርጐም ክርስቲያኖችን አስተ ማሩ ። ገዳማትን ማሠራት ጀመሩ ። ቤተ ክርስቲያናትን በማቋቋም ረዱ ። የእስክ ንድርያው ፓትሪያርክ የኢትዮጵያ ቤተ ክርስቲያን የበላይ አስተዳዳሪ እንደመሆኑመጠን የአክሱምን ጳጳሳት የሚመድብ እርሱ ነበር ። የኢትዮጵያ ኦርቶዶክስ ቤተ ክርስቲያን እንደ ግብፅ ኮፕቲክ ቤተ ክርስቲያን ቀን አቆጣጠር ፤ በዓመት ለ30 ቀናት 12 ወራትና በመጨረሻው ተጨማሪ ቀናት ይጠቀሙ ጀመር ። በተጨማ ሪም የግብጻውያን በዓላት እና የክብረ በዓላት ወጋቸውንም ይጠብቁ ነበር ።
በጥንታዊት ኢትዮጵያ በዐረቦች ሴማውያን የመጣው ሳባውያን ሥልጣኔ ዝነኛ ሆኖ ሳለ በ፮ት መቶኛው ዓመት ከበጥሎሜዎች 300 ዓ. ዓለም እስከ ንጉሥ ኢዛና 300 ዓ.ም. እ. ኤ. አ. ገደማ ድረስ የግሪክ ሥልጣኔ በኢትዮጵያ ተዛመተ ። ከኢዛናም በኋላ ክርስትና እየተስፋፋ ሲሄድ ግሪክኛ እየተረሳ ግእዝ ግን በብዛት እየተሰራ በት ይሄድ ጀመር በ500ዓ.ም. ግሪክኛ ፈጽሞ በመቅረት ግእዝኛ የአክሱም መንግ ሥት ዋና ቋንቋ ሆነ ።
author name : harry Atkison
እነሆ ሁለት ባል እና ሚስቶች መኖራቸው ተነገረ፡፡ ግን ፈጽሞ ሊስማሙ አልቻሉም ተባለ፡፡ ቤታቸው የትዳር ቤት ሳይሆን አፍጋኒስታን ይመስል ነበር፡፡ አንዳንድ ጊዜ እንዲያውም ለምን ሊጋቡ እንደቻሉ ሁለቱንም ያስገርማቸዋል፡፡ አንድ ደራሲ Men from Mars and women from Venus የሚል መጽሐፍ ጽፏል፡፡ እንደተፈጥሯቸው እና ጠባያቸው ቢሆን ኖሮ ወንድ እና ሴት ተጋብተው መኖር የማይችሉ ፍጡራን ነበሩ ነው ጠቅላላ ሃሳቡ፡፡ የትዳር የዘለቄታ ፎርሙላም ይህንን እውነታ ከመረዳት ይመነጫል ባይ ነው፡፡ ታድያ እነዚህኞቹ ከዚህም የባሱ ናቸው፡፡ ኢትዮጵያ እና ጣልያን፣ እንግሊዝ እና አርጀንቲና፣ አሜሪካ እና ቬትናም፣ ይመስላሉ፡፡ አንዳቸው የሚናገሩት ለሌላቸው አይጥምም፡፡ እንዋደዳለን ብለው ሳይሆን እንበሻሸቃለን ብለው የተጋቡ ይመስላሉ፡፡ ሁለት ተቀዋዋሚ ፓርቲዎች አንድ መንግሥት መሥርተው እርስ በርስ መከራ የሚያዩበት ሀገር ሆኗል ቤታቸው፡፡ «ትዳር ማለት ከውጭ ያሉት እንግባ እንገባ፣ ከውስጥ ያሉት እንውጣ እንውጣ የሚሉበት ነው» የተባለው የተፈጸመው በእነርሱ ነው፡፡ በቤታቸው ቀስ ብሎ የሚናገር የለም፡፡ ባልም ይጮኻል፣ ሚስትም ትጮኻለች፤ እነርሱንም ተከትትሎ ቤቱ ራሱ ይጮኻል፡፡ የሚገርመው ነገር በሩ ሲከፈት ይጮኻል፤ ቴሌቭዥኑ ይጮኻል፤ ጠረጲዛው ሲሳብ ይጮኻል፤ ወንበሩ ሲጎተት ይጮኻል፤ ሁሉም ይጮኻል፡፡ ከአማርኛ ድምፆችች ሁሉ «ዬ» የምትባለው ድምፅ እዚህ ቤት እንዳትደርስ ተከልክላለች፡፡ «እንትናዬ» እየተባለ ሲጠራ ሰማሁ የሚል የለም፡፡ «እ አንተ፣ እ አንቺ፣ ስማ፣ ስሚ» ቤቱ የወታደር ካምፕ ነው የሚመስለው፡፡ እናም ሁለቱም መረራቸው፡፡ መፋታት አሰቡ፤ ግን ፍርድ ቤት ምን እንደሚወስን አይታወቅም፡፡ ለአንዱ አብልጦ ለሌላውም አሳንሶ ቢወስን ሞት መስሎ ተሰማቸው፡፡ ይኼ በቤታቸው ገብቶ የሚያነታርካቸው ሰይጣን ለሁለቱም በአንድ ጊዜ አንድ ክፉ ነገር አመለከታቸው፡፡ አንዱ ሌላኛውን በመርዝ ለመግደል፡፡ አሰቡ ሁለቱም፡፡ እናም ምናልባት መፍትሔ ይሰጠናል ብለው ወደሚያስቡበት አንድ ዐዋቂ ዘንድ ለመሄድ በየግላቸው ወሰኑ፡፡ መጀመርያ ባል ከሚስቱ ተደብቆ ዓርብ ዕለት ወደ ዐዋቂው ቤት ሄደ፡፡ እዚያም ደርሶ ችግሩን ሁሉ ነገረው፡፡ «እኔ ከሚስቴ ጋር መነታረክ ሰለቸኝ፤ አንድ ቀን እንደ ሰው ጥሩ ነገር ሳንነጋገር ይኼው አምስት ዓመት ሆነን፡፡ ነጋ ጠባ ጠብ ነው፡፡ አሁን መረረኝ፡፡ እርሷ ከግራ ጎኔ ሳይሆን ከምላሴ ነው የተፈጠረችው፡፡ የመጣሁት እርሷን ጸጥ አድርጎ የሚገድል መርዝ እንድትሰጠኝ ነው» አለው፡፡ ዐዋቂውም በሃሳቡ ተስማማ፡፡ «ነገር ግን» አለው ዐዋቂው «ሚስትህን በአንድ ቀን በመርዝ ብትገድላት ተጠርጥረህ ትያዛለህ፡፡ ስለዚህ ቀስ በቀስ የሚገድል መርዝ ልስጥህ» አለው፡፡ ባልም ተስማማ፡፡ «ይኼ መርዝ በምግብ፣ በመጠጥ፣ በአልጋ ላይ፣ በወንበር ላይ የሚደረግ ነው፡፡ ሚስትህ ጠርጣራ ናት፡፡ ልትደርስብህ ትችላለች፡፡ ጎረቤቶችህም እንደምትጣሉ ያውቃሉ፡፡ አንድ ነገር ብትሆን ይጠረጥሩሃል፡፡ ስለዚህ ከዛሬ ጀምሮ ጠባይህን ቀይር፡፡ እያቆላመጥክ በስሟ ጥራት፡፡ አልጋዋን አንጠፍላት፣ ምግቧን ሥራላት፤ ከውጭ ስትመጣ ስጦታ አምጣላት፤ ሻሂ አፍላላት፤ ራት ጋብዛት፤ ልብሷን ተኩስላት፤ እንዴው በአጠቃላይ ተንከባከባት፡፡ ነገር ግነ ምግብ ስታበላት በምግብ ላይ፣ መጠጥ ስታጠጣት በመጠጡ ላይ፣ ልብሷን ስትተኩስ በልብሷ ላይ፣ አልጋ ስታነጥፍ በአልጋው ራስጌ በኩል ይህንን መድኃኒት ቀስ አድርገህ በትንበት፡፡ ቀስ በቀስ ይገድላታል፡፡ አንተም ትገላገላለህ» አለው፡፡ ባልዬው ተደሰተ፡፡ ያላሰበውን የመፍትሔ ሃሳብ ዐዋቂው በማምጣቱ ዘሎ አቀፈው፡፡ በኪሱ የነበረውን ገንዘብም እንዳለ አወጣ፡፡ ያን ጊዜ ዐዋቂው «አሁን አትከፍልም፤ መድኃኒቱ ሠርቶ ሚስትህ ከሞተች በኋላ ትከፍላለህ፤ አንድ ነገር ግን ጠብቅ፡፡ ሚስትህ ምናልባት ጠባይዋን ለትቀይር ትችላለች፤ ያን ጊዜ መድኃኒቱ እየሠራ መሆኑን በዚህ ታረጋግጣለህ» አለው፡፡ እየፈነጠዘ መድኃኒቱን ቋጠሮ ወደ ቤቱ ሄደ፡፡ በማግሥቱ ደግሞ ሚስቱ ተደብቃ መጣች፡፡ «ባሌ ሊገድለኝ ነው፡፡ እኔኮ ባል ሳይሆን ሙቀጫ ነው ያገባሁት፡፡ ሥራው መጨቅጨቅ ብቻ፡፡ አሁን የመጣሁት ከዚህ ሰው ጋር ለአንዴ እና ለመጨረሻ ጊዜ እንድትለየኝ ነው፡፡ መርዝ የለህም ወይ» አለቺው፡፡ «ሞልቷል» አላት ዐዋቂው በፈገግታ፡፡ «የፈለግከውን ያህል ልክፈለህ ስጠኝ» አለቺው፡፡ ወደ ጓዳ ገባና በጨርቅ የተቋጠረ ነገር ይዞላት መጣ፡፡ «እይውልሽ ይሄ መርዝ ነው፤ ግን በአንድ ቀን አይገድልም» አላት፡፡ ተናደደች፡፡ «እኔ ኳ ኮርኳ የሚያደርገውን ነው የምፈልገው» አለቺው፡፡ «እርሱማ አደጋ አለው፡፡ ጤነኛ የነበረ ሰው በድንገት ሲሞት መመርመሩ፣ መጠርጠሩም አይቀር፡፡ ለእኔም ትተርፊኛለሽ» አላት፡፡ አሰብ አደረገቺና «ታድያ ምን ይሻላል?» አለቺው፡፡ «ቀስ በቀስ የሚገድል ይሻልሻል፤ እየታመመ ስለሚሞት ሰው አያውቅብሽም» አላት፡፡ ተስማማች፡፡
«አወሳሰዱ ጥንቃቄ ይፈልጋል፡፡ በምግብ፣ በመጠጥ፣ በአልጋ፣ በወንበር፣ በልብስ፣ ነው የሚሰጠው፡፡ መጀመርያ ጠባይሺን ቀይሪ፡፡ ያለበለዚያ እሺ ብሎ አይወስድልሺም፡፡ የወደድሺው ምሰዪ፡፡ እቀፊው፣ ሳሚው፣ እጅ የሚያስቆረጥመውን ምግብ ሥሪለት፤ ልብሱን እጠቢለት፤ ፈገግ ብለሽ ተቀበዪው፤ አብራችሁ ተዝናኑ፤ ከጎኑ አትለዪ፡፡ ታድያ ምግብ ስታቀርቢ፣ መጠጥ ስትሰጭው ከዚህ መድኃኒት ትንሽ ብትን አድርጊበት፡፡ ስትተኙም አልጋው ላይ በግርጌው በኩል በተን አድርጊ፡፡ ልብስ ስታጥቢም ይህንን ጨምረሽ አብረሽ እጠቢበት፡፡ በየጊዜው ቤቱን በሚገባ አዘጋጅተሽ በየጥጋ ጥጉ ይህንን በተን በተን አድርጊ፡፡ ከዚያ የፈለግሺው ሁሉ ይሳካል» አላት ዐዋቂው፡፡ በቦርሳዋ የያዘቺውን ሁሉ ገንዘብ ሠፍራ ልትሰጠው ስትል፡፡ «የምትከፍዪው ባልሽ ከሞተ በኋላ ነው» አላት፡፡ ብታደርግ ብትሠራው ሊቀበላት አልቻለም፡፡ መድኃኒቷን ይዛ የሚሆነውን ሁሉ እያሰላሰለች ወጣች፡፡ ልትወጣ ስትል እንዲህ አላት «ባልሽ ጠባዩን መቀየር ይጀምራል፤ ያን ጊዜ መድኃኒቱ እየሠራ መሆኑን በዚህ ታውቂያለሽ» ቤት እንደገባች ዐዋቂው ባዘዛት መሠረት ቤቷን ታዘጋጅ ጀመር፡፡ ያንን አይታው የማታውቀውን ጓዳ ጎድጓዳ መልክ መልከ ሰጠቺው፡፡ አቧራውን አራገፈች፤ ዕቃውን ቀየረች፤ ወንበር እና ጠረጲዛውን መልክ መልክ ሰጠቺው፤ ግድግዳው ታጠበ፤ አዳዲስ የጌጥ ዕቃዎች በየመልካቸው ተሰቀሉበት፡፡ ከዚያም ወደ ማዕድ ቤት ገብታ እጅ የሚያሰቆረጥም ዶሮ ሠራች፡፡ መጠጡ ተገዛ፤ ቡናው ተፈላ፤ ፈንዲሻው ተፈነደሸ፤ ቤቱ ዓመት በዓል መሰለ፡፡ ሁሉም ነገር ላይ ግን መድኃኒቱ በተን ተደርጓል፡፡ ባል እንደ ለመደው አምሽቶ ከሥራ ገባ፡፡ ዐዋቂው እንዳለው ለሚስቱ ስጦታ የሚሆን ሽቱ፣ ጫማ እና አበባ ይዟል፡፡ መንገድ ላይ ከመድኃኒቱ በተን አደረገበት፡፡ ምን እንደሚፈጠር ባለማወቁ ሲፈራ ሲቸር በሩን መታ፡፡ ድሮ «ምን ትደበድባለህ ከፍተህ አትገባም» የሚለው ድምፅ ነበር የሚሰማው፡፡ አሁን አንድ እጅ ከፈተለት፡፡ ቤቱ ፏ ብሏል፡፡ «ማርዬ ደኅና አመሸሽልኝ» ሲላት ልቧ ወከክ አለ፡፡ «መድኃኒቱ መሥራት ጀመረ ማለት ነው» አለች በልቧ፡፡ እቅፍ አድርጋ ሳመቺው፡፡ ዓይኑንም ጉንጩንም አላመነውም፡፡ ከመጠራጠሩ የተነሣ «እርሷ ናት የሳመቺኝ ወይስ እኔ ነኝ የሳምኳት» እያለ ይጠይቅ ነበር፡ ፡ ያ ዐዋቂ ያለው እውነቱን ነው ማለት ነው፡፡ ያመጣላትን ሰጦታ ስታይ «በውኔ ነው ወይስ በሕልሜ፣ ወይስ በቴሌቭዥን» አለች፡፡ «የኔ ፍቅር፣ በጣም ነው የምወድህ» አለቺና ወደ ወንበሩ ወሰደቺው፡፡ አብረው ተቀመጡ፡፡ እርሷ ምግብ ልታቀራርብ ወደ ጓዳ ስትገባ በፍጥነት ጎንበስ አለና ወንበሩ ውስጥ መድኃኒቱን በተን አደረገው፡፡ ምግቡን አቅርባ መጠጡን ልታመጣ ሄደች፡፡ አሁንም አወጣና ወጡ ውስጥ በተን አደረገ፡፡ እንደ ጉድ ተበላ፡፡ ተጠጣ፡፡ ከተጋቡ ከሁለት ወር በኋላ ጀምሮ እንዲህ እየተጎራረሱ በፍቅር በልተው አያውቁም፡፡ በሞቴ፣ አፈር ስሆን፣ እየተባባሉ ጨረሱት፡፡ መድኃኒቱ ሠርቷል አሉ በልባቸው፡፡ አምስት ዓመት ሙሉ ያልተጫወቱትን ወሬ ሲያወጉት አመሹ፡፡ አምሽተውም አልቀሩ ወደ እልፍኛቸው ገቡ፡፡ እርሷ ቀድማ ባኞ ቤት ገባች፡፡ እርሱ ተሽቀዳድሞ በራስጌ በኩል መድኃኒቱን በተን አደረገው፡፡ መጣች፡፡ ደግሞ እርሱ በተራው ባኞ ቤት ገባ፡፡ እርሷም በግርጌው በተን አደረገች፡፡ ሁሉም በተኑ፡፡ እነርሱም በፍቅር ብትን አሉ፡፡ ሌሊቱ የፍቅር ሆኖ አለፈ፡፡ ሁሉም በየልባቸው በመድኃኒቱ መሥራት ተደሰቱ፡፡ የሟችን ቀን መቼ እንደሚሆን መገመትም ያዙ፡፡ ያ ሕይወት ቀጠለ፡፡ መገባበዝ ነው፡፡ መዝናናት ነው፡፡ መጨዋት ነው፡፡ መደዋወል ነው፡፡ መነፋፈቅ ነው፡፡ አብሮ መውጣት ነው፡፡ አብሮ መግባት ነው፡፡ ያቺ የጠፋቺው «ዬ» ተመልሳ ገባች፡፡ እርሷም እነ
«ዋ»ን ይዛ መጣች፡፡ «ዋ»ም «የኔ ቆንጆ፣ የኔ እመቤት፣ የኔ ጌታ፣ የኔ ማር» የሚባሉ ዘር ማንዘሮቿን ጋበዘቻቸው፡፡ እናም ቤቱ ሞቀ፡፡ አንዳንድ ጊዜ ረስተውት የልብ የልባቸውን ያወሩ ጀመር፡፡ ለምን እንደዚያ ሊሆኑ እንደቻሉ፡፡ መደማማጥ እና መስማማት ለምን እንዳቃታቸው ያወራሉ፡፡ ወዲያው ትዝ ሲላቸው ደግሞ በየግላቸው ተደብቀው መድኃኒቷን በተን ያደርጋሉ፡፡ እየቆዩ ይኼኛው ኑሯቸው እየጣፈጣቸው መጣ፡፡ የማይጠገብ ሆነባቸው፡፡ ተገናኝተው ለመለያየት ሲጨነቁ፤ ተለያይተው ለመገናኘት ሲነፋፈቁ ጊዜ አንድ ነገር አሳሰባቸው፡፡ የቤታቸው ሙቀት ሲጨምር፣ የልባቸው ትርታ ሲንር ጊዜ አንድ ነገር አሳሰባቸው፡፡ አንዱ ለአንዱ ታዛዥ፣ አንዱ ለአንዱ አሳቢ፣ አንዱ ለአንዱ አዛኝ፣ አንዱ ለአንዱ መካሪ ሲሆኑ ጊዜ አንድ ነገር አሳሰባቸው፡፡ ሁለቱም በየልባቸው፡፡ «ይህንን የመሰለ ኑሮ ለምጄ አሁን ቢሞትብኝስ/ ብትሞትብኝስ» ይሉ ጀመር፡፡ ሞት እንዳልናፈቃቸው፣ ሕይወት አጓጓቸው፡፡ ትዳር ምን እዳ ነው እንዳላሉ፣ ፍቺ ምን እዳ ነው ብለው አዜሙ፡፡ እናም ሁለቱም መድኃኒት አድርገዋል፤ ሁለቱም፣ ለመግደል አሢረዋል፡፡ ግን እንዲህ የሚሆን አልመሰላቸውም፡፡ ደግሞ ይህንን ምሥጢር አንዱ የሌላውን አያውቅም፡፡ በዚህ የፍቅር ሞቅታ ውስጥ አንዱ ከሌላው ይህንን ቢሰማ ምን ይላል? እያሉ ተጨነቁ፡፡ ባል ሲከንፍ ወደ ዐዋቂው ቤት ገሠገሠ፡፡ እርሱም እያለቀሰ ተንበረከከ «ሚስቴን መልስልኝ፤ እፈልጋታለሁ መልስልኝ በፊት ከከፈልኩህ ሦስት እጥፍ እከፍልሃለሁ፤ ብቻ መልስልኝ፡፡ እኔ እንደዚህ መሆንዋን መች ዐወቅኩ» እጁን እንደ ሚማጸን ሰው አቅንቶ ለመነው፡፡
Author Name Diakon Danel Kibret
African Buffaloes Make Decisions By Voting
African buffalo herds actually use a form of voting when trying to decide which direction to travel in. One at a time, adult females will stand up and look in a certain direction before sitting down. Whichever direction gets the most amount of looks is typically where the herd travels.
Bamboo Is the World's Fastest Growing Plant
Bamboo also happens to be the world’s fastest growing plant. One species of bamboo can even grow 35 inches in a single day, and some species reach full maturity in just 90 days! Not only does bamboo grow exceptionally fast, it also happens to hold a Guinness World Record for fastest growing plant!
Birds Are Descended From Dinosaurs
Since the 1960s, many scientists have found recurring evidence that birds are direct descendants of these prehistoric reptiles. In fact, according to the Smithsonian Magazine, all living birds are indeed dinosaurs, but not all dinosaurs were considered birds. Some dinosaurs even had feathers just like birds!
Refference
https://onetreeplanted.org/blogs/stories/nature-fun-facts
Ant
According to different estimates, ants can carry 10 - 50 times their body weight, or maybe even more! How? Because ants are so small, their muscles have a greater cross-sectional area (they are thicker) relative to their body size than in larger animals. This means they can produce more force pound-for-pound (or in the case of an ant, milligram-for-milligram).
acacia's alarm system
ACACIA trees pass on an ‘alarm signal’ to other trees when antelope
browse on their leaves, according to a zoologist from Pretoria University.
Wouter Van Hoven says that acacias nibbled by antelope produce leaf tannin
in quantities lethal to the browsers, and emit ethylene into the air which
can travel up to 50 yards. The ethylene warns other trees of the impending
danger, which then step up their own production of leaf tannin within just
five to ten minutes.
Van Hoven made his discovery when asked to investigate the sudden death
of some 3000 South African antelope, called kudu, on game ranches in the
Transvaal. He noticed that giraffe, roaming freely, browsed only on one
acacia tree in ten, avoiding those trees which were downwind. Kudu, which
are fenced in on the game ranches, have little other than acacia leaves
to eat during the winter months. So the antelope continue to browse until
the tannin from the leaves sets off a lethal metabolic chain reaction in
their bodies.
Van Hoven’s research is to be published in the Journal of African Zoology.
He described his results at a recent conference in France. Claude Edelin
of the National Scientific Research Centre (CNRS) described the discovery
as ‘terribly exciting’.
Fifteen years ago, a French scientist at the CNRS, Paul Caro, found
that oak trees attacked by caterpillars reacted by stepping up the quantity
of tannin and phenol produced in their leaves. Caro observed that the trees’
defence mechanism inhibited the growth of the larvae.
refference
https://www.newscientist.com/article/mg12717361-200-antelope-activate-the-acacias-alarm-system/
Relations between Russia and China have withstood international turbulence, Chinese Premier Li Qiang said on Wednesday.
“Chinese-Russian friendship has withstood international turbulence and has a long history. It can be said that our friendship is strong, solid and unshakable. It is our common valuable asset,” Li Qiang said at a meeting with Russian Prime Minister Mikhail Mishustin.
A boat with 25 illegal migrants capsized on the river Drina, which runs along the border between Serbia and Bosnia and Herzegovina (BiH), and search for 7 people is ongoing, Serbian Deputy Prime Minister and Minister of Internal Affairs Ivica Dacic said on Thursday.
“This morning, at approximately 05:00 a.m. (03:00 GMT), Bosnian border authorities and a local told the border police in the Serbian town of Ljubovija that a boat with illegal migrants had capsized in the Drina River overnight, while trying to leave Serbia and cross the river between the Drlace settlement in the Ljubovija municipality and Orlitsa in the Zvornik municipality [in Bosnia]. Police officers and emergency services from the ministry of internal affairs were immediately dispatched to the scene, and searches are ongoing along the river and shore. The survived migrants say that there were initially 25 people in the boat, but the police have so far confirmed the presence of 18 people, including three children,” the minister said.
Bosnian police and rescuers are also searching for the remaining seven migrants. A detachment of divers from Serbia is also expected to arrive to assist in the search.