ዘመኑ ባፈራው የቴክኖሎጂ ግብአት በመጠቀም ለህብረተሰባችን ስራ ለሁሉም በሚል ግብ የተሻለ የስራ አማራጭ፣ ለተሻለ ኑሮ፣ ለተሻለ የገበያ ትስስር ፣ ለተቀናጀ የገበያ ተደራሽነት ገዥን ከደንበኛ የማስተሳሰሪያ የቴክኖሎጂ አማራጭ ይዘን መተናል በሁሉም የስራ መስክ በሁሉም የስራ እርከን ስራ ለሚገኙ ባለሙያዎች እና ድርጅቶች የስራ አጋጣሚን መፍጠር
ዘመኑ ባፈራው የቴክኖሎጂ ግብአት በመጠቀም ለህብረተሰባችን ስራ ለሁሉም በሚል ግብ የተሻለ የስራ አማራጭ፣ ለተሻለ ኑሮ፣ ለተሻለ የገበያ ትስስር ፣ ለተቀናጀ የገበያ ተደራሽነት ገዥን ከደንበኛ የማስተሳሰሪያ የቴክኖሎጂ አማራጭ ይዘን መተናል በሁሉም የስራ መስክ በሁሉም የስራ እርከን ስራ ለሚገኙ ባለሙያዎች እና ድርጅቶች የስራ አጋጣሚን መፍጠር
ዘመኑ ባፈራው የቴክኖሎጂ ግብአት በመጠቀም ለህብረተሰባችን ስራ ለሁሉም በሚል ግብ የተሻለ የስራ አማራጭ፣ ለተሻለ ኑሮ፣ ለተሻለ የገበያ ትስስር ፣ ለተቀናጀ የገበያ ተደራሽነት ገዥን ከደንበኛ የማስተሳሰሪያ የቴክኖሎጂ አማራጭ ይዘን መተናል በሁሉም የስራ መስክ በሁሉም የስራ እርከን ስራ ለሚገኙ ባለሙያዎች እና ድርጅቶች የስራ አጋጣሚን መፍጠር
.jpg)
ዘመኑ ባፈራው የቴክኖሎጂ ግብአት በመጠቀም ለህብረተሰባችን ስራ ለሁሉም በሚል ግብ የተሻለ የስራ አማራጭ፣ ለተሻለ ኑሮ፣ ለተሻለ የገበያ ትስስር ፣ ለተቀናጀ የገበያ ተደራሽነት ገዥን ከደንበኛ የማስተሳሰሪያ የቴክኖሎጂ አማራጭ ይዘን መተናል በሁሉም የስራ መስክ በሁሉም የስራ እርከን ስራ ለሚገኙ ባለሙያዎች እና ድርጅቶች የስራ አጋጣሚን መፍጠር
E-Commerce
Hotel Booking
Rent
Item Tenders
Service Tenders
Bids
Job Vaccancy
Freelancing Job
Service Booking
Entertailment
Search
ስብሓት ‹‹ትኩሳት›› ብል በጠራው መጽሏፈ ጀርባ ሊይ ምን አሇ? “ወጣት ሁን” አሇ፡፡ ቢመርህ
‹‹ሪቮለሽን›› ታስነሳሇህ፣ እጅግ ቢመርህ ራስህን ታጠፊሇህ…፡፡ ሇማንኛውም ወጣት ሁን፡፡ እኔ ግን እሌኻሇሁ፣ ወጣት መሆኑን ሁን፣ ነገር ግን ራስህን ከማጥፊትህ በፉት ፒያሳ ሂዴ፤ ሏሳብህን ሌትቀይር ትችሊሇህና፡፡ ሇመሞትም ቢሆን የፒያሳን ያህሌ መሌካም ሰፇር የሇም፡፡ ቀባሪ አታጣም፤ በፒያሳ ሰው ባያይህ ማዘጋጃ ያይኻሌ፡፡ሇመሞትም ሇመኖርም ስታስብ ፒያሳ ሂዴ፡፡ፒያሳን ሇሞትም ቢሆን የምመርጥሌህ ያሇ ምክንያት አይዯሇም፡፡ ሞት ሞት የሚሸት ስም በዴፌን አዱስ አበባ የምታገኘውም ፒያሳ ነው፡፡ “ድሮ ማነቂያ” ና “እሪ በከንቱ”ን እንዯናሙና ውሰዴ፡፡ ‹‹ተረት ሰፇር››ም አንተን ተረት ሇማዴረግ በሚያስችለ ሕይወቶች የተሞሊ መንዯር ነው፤ ተረት መሆን ከፇሇግህ፡፡ ፒያሳ ሥጋን ብቻ ሳይሆን ነፌስን ሇማጥፊት ጭምር ምርጥ ሰፇር ናት፡፡ ካሊመንክ ሙትና ሞክረው፡፡ ነግቶ ሳይመሽ ማዘጋጃ ይቀብርኻሌ፡፡ ስራ ሇማቅሇሌ ከፇሇክ ዯግሞ እዚያው ማዘጋጃ በር ሊይ ጠጋ ብሇህ ራስህን መዴፊት ትችሊሇህ፡፡
ፒያሳ ወዯ ሕይወትም ሌትመሌስህ ትችሊሇች፡፡ “እንዳት?” በሇኝ፡፡ ወጣት ነህና ስብሓት በመከረህ መሰረትራስህን የማጥፊት መብትህን ሇመጠቀም ወዯ ፒያሳ መጣህ እንበሌ፡፡ የት
ጋር መሞት እንዲሇብህ ሇመምረጥ በፒያሳ ዞር ዞር ስትሌ እመነኝ ሌብ የምታጠፊ ቆንጆ ታያሇህ፡፡ ፀጉሯ የሚዘናፇሌ፣ ዲላዋ የሚዯንስ፣ ጡቶቿየሚስቁ… መኖር የምታስመኝ ቆንጆ ሌቅም ያሇች ውብ 13 ቁጥር አውቶብስ ስትጠብቅ ታያታሇህ፡፡ በዚህን ጊዜ ሌብህ ይሸፌትና አንተም የተፇጥሮ ሞትህን መጠበቅ እንዲሇብህ ትረዲሇኽ፡፡ ከዚያች ቅፅበት ጀምሮ የ13 ቁጥር አውቶብስ ቋሚ ዯንበኛ ሆነህ ታርፇዋሇህ፡፡ አውቶብስና ሞት በራሳቸው ሰዒት እስኪመጡ ትጠብቃሇህ።
ፒያሳ ወዯ ሕይወት መሇሰችህ ማሇት አይዯሌ?
የፒያሳ ካፋዎች
ፒያሳ አንዴ ሺህ አንዴ መቶ ካፋዎች ያለባት ቅመም የሆነች ሰፇር ናት፡፡ አንዴ ሺህ አንዴ መቶ ቆንጆ ሌጃገረድች ዯግሞ በካፋዎቿ ውስጥ ተኮሌኩሇው ኮካ በ‹‹ስትሮ›› ይጠጣለ፡፡
‹‹ስትሮ›› ምን እንዯሆነ ካሊወቅክ የፒያሳ ሌጅ አይዯሇህም ማሇት ነው፡፡ ‹‹ስትሮ›› በቆንጆ ሌጅ ከንፇርና በቆንጆ ብርጭቆ መሀሌ የተሰራ የሊስቲክ ዴሌዴይ ነው፡፡ፒያሳ በካፋ ብዛት “ከምስራቅ አፌሪካ አንዯኛ ናት፡፡” የኢትዮጵያ ቴላቪዥን ነው እንዱህ ያሇው ይባሊሌ፡፡
እንዯ ፒያሳ በካፋ የተጥሇቀሇቀ ሰፇር ከየት ይገኛሌ?! ከአምፒር እስከ ራስ መኮንን ዴሌዴይ ብቻ በግራና በቀኝ የተሰሇፈ ከ53 በሊይ ካፋዎችን ሌቆጥርሌህ እችሊሇሁ፡፡ በእርግጥ ቆንጆ ሌጃገረድችና ወርቅ ቤቶች በመሀሌ በመሀሌ እየገቡ ቆጠራዬን አስተጓጉሇዉት ይሆናሌ፡፡ ሆኖም ቁጥራቸው ከዚህ ቢሌቅ እንጂ አያንስም፡፡
የፒያሳ ካፋዎች ሌዩ ገፅታ ሁሌጊዜ ሙለ መሆናቸው ነው፡፡ አንዲንዴ የፒያሳ ምሁራን ይህንን ጉዲይ
ከመንግሥት የትምህርት ፖሉሲ ጋር ሉያይዙት ይሞክራለ፡፡ እኔ ግን እሊሇሁ፤ ይህ የፒያሳ ሌዩ ከራማ እንጂላሊ ምንም ሉሆን አይችሌም፡፡
በፒያሳ ምርጥ ቡና ጠጥተህ ቀንህን ብሩህ ሇማዴረግ ካሻህ እነማንኪራ፣ እነ አፌሪካ፣ እነ ቶሞካ አለሌህ…፡፡
ቆንጆ ሻይ ከቆንጆ ሌጃገረድች ጋር ተፊጠህ ፈት ሇማሇት ካሻህ እነ ናምሩዴ፣ እነ ራዜሌ፣ እነ ኢቪያን፣ እነ ሳሬም፣ እነ ኦስል፣ እነ አፕቪው፣ እነ ዱጄስ፣ እነ ሃርዴኮር፣ እነ ጉዴታይምስ አለሌህ፡፡ በተሇይ በቅርቡ የተከፇተው ጉዴ ታይምስ እንዯ ዯብሌፋስ ጃኬት አይነት ተፇጥሮ ነበረው፡፡ ቀን ሊይ ውብ ካፋ ኾኖ ይቆይና ማታ ሊይ በፌጥነት ራሱን ቀይሮ ውብ ባር የመሆን ሌዩ ጥበብ ነበረው፡፡ የጨርቆስ ሌጆች ያሇ ሰፇራቸው መጥተው በቡዲ በለት መሰሇኝ ሰሞኑን ተቃጠሇ አለ፡፡ ነፌስ ይማር!
ፍቅ ሊይ ቂብ ብሇህ ፒያሳንና ዜጎቿን ቁሌቁሌ እየገረመምካቸው ሇመዝናናት ካሻህ አራዲ ሊይ የተሰቀለ መዝናኛዎች አለሌህ፡፡ እነ አራዲ፣ እነ ሲዴኒ፣ እነ ትዊንስ፣ እነ ቤስት በፒያሳ ከባህር ጠሇሌ በሊይ በምናምን ሺህ ጫማ ከፌታ የሚገኙ ካፋዎች ናቸው፡፡ አሇሌህ ዯግሞ እንዯ ዲልሌ ተቀብሮ ያሇ ካፋ፡፡ ቼንትሮይሰኛሌ፡፡
ሌምከርህ! ፌቅረኛህ ፒዛ አማረኝ ካሇችህ ፒያሳ ‹‹ፒዛ ኮርነር›› ውሰዲት፤ ከዚያ በኋሊ ምን አሇ በሇኝ ፌቅሯ ካሌጨመረ፡፡ ከዚህ ግብዣ በኋሊ ካኮረፇችህ ግን ፒዛውን በሌተህባታሌ ማሇት ነው፡፡
ፒያሳ የኬክ አገር ናት፡፡ ዕዴሜ ጠገቦቹን ….በዚህ አጋጣሚ ስማቸውን ማውሳት ግዴ ይሊሌ፡፡ በተሇይ የ‹‹ኤንሪኮ›› ኬክ ይምጣብኝ፡፡ እስኪ በሞቴ ከዚህ ቤት ሂዴና ኬክ እዘዝ፡፡ ኪኒን ኪኒን የሚያካክለ ኬኮች ይቀርቡሌኻሌ፡፡ የፒያሳ ሌጅ ካሌኾንክ ታኮርፊሇህ፡፡ አንተ የሇመዴከው ዴፍ ዲቦ የሚያካክለ ኬኮችን ነዋ፡፡
እስኪ በሞቴ ቅመሰው፡፡ ከዚያ በአዴናቆት ጭንቅሊትህን ትወዘውዘዋሇህ፡፡ ካሌጣመህ ግን በኬክ አሊዯክም ማሇት ነው፡፡ሂዴና ሸዋ ዲቦ ተሰሇፌ፡፡
ኤንሪኮ ውስጥ ዞር ዞር ብሇህ ከጎንህ ያሇውን ሰውዬ ገሌመጥ ሇማዴረግ ሞክር፡፡ የሆነ ሰውዬ በትኩረት ኬክ ሲበሊ ታየዋሇህ፡፡ በእርግጠኝነት ስሇሰውየው ብትጠይቅ ከተማዋ ውስጥ ካየኻቸው ሰማይ ጠቀስ ፍቆች የአንደ ባሇቤት ሆኖ ታገኘዋሇህ፡፡ ፍቅ ባይኖረው እንኳ ፍቅ የሚሰራ ብር ያሇው ሇመሆኑ አትጠራጠር፡፡ ይህም ባይኖረው አንዴ ቀን የማግኘት ተስፊ
ያሇው ነው። የኤንሪኮ የውስጥ ገፅታ አሇመብሇጭሇጭ ተራ ቤት እንዯሆነ ሉያስገምትህ ይችሊሌ፡፡ አንዴ ነገር ግን ሊረጋግጥሌህ፣ ይህ ቤት የሞጃዎች መናኸሪያ ነው፡፡ ስሇዚህ አትንቀዥቀዥ፡፡ከኤንሪኮ በኬክ መጋገር ጥበብ ተዯንቀህ ስትወጣ ከፉት ሇፉትህ የምታገኘው ‹‹እናት ህንፃ››ን ይሆናሌ፡፡ ይህ ህንጻ በቅርቡ ፒያሳን ከተቀሊቀለ ዴንቅ ፍቆች አንደና ዋንኛው ነው፡፡ በስነ - ህንፃ ታሪክ በምስራቅ አፌሪካ አንዯኛ ከመሆኑም በሊይ የሚመስሇው የሇም እየተባሇ ነው፡፡ የፒያሳ ሌጅ ካሌኾንክ ይህን ህንፃ ተዯግፇህ ፍቶ ብትነሳና ክፌሇ ሀገር ሊለ ዘመድችህ ብትሌክሊቸው ሌጃችን አሜሪካ ገባ ብሇው ዴግስ እንዯሚዯግሱ አትጠራጠር፡፡ አዱስ አበባ ውብ ሕንጻ እንዯላሇ የሚያስቡ ዱያስፖራዎችም ቢሆኑ እነሱ በማያውቁት አንዴ የአውሮፓ ከተማ ያሇ ሉመስሊቸው ይችሊሌ። (ካሊመንከኝ ፍቶውን ተመሌከት)
አይበሇውና ፒያሳ ሳሇህ ዴንገት ስሜትህ ቢመጣ እንዯኔ የጨዋ ሌጅ ከሆንክ ስሌክህን በርበር አዴርገህ ትዯውሌና እጩ ፌቅረኛህን ”ማሃሙዴ ጋ ጠብቂኝ” ትሊታሇህ፡፡ “ኢንተር ሊንጋኖ” ወስዯህ፣ በዴብቆቹ የስሞሽ ግርድሽ ተጠሌሇህ፣ ሌብ የሚሰሌብ የስሞሽ ስነ ስርዒት ትፇፅማሇህ፡፡ ከ”ማህሙዴ ሙዚቃ ቤት” እስከ “ኢንተር ሊንጋኖ” ሇመሄዴ የሦስት ዯቂቃ ትእግስት ካጣኽ ፒያሳ ውሊ ትግባ እንጂ ምን ጠፌቶ! በ”አምፒር” ወዯ “ድሮ ማነቂያ” ገባ እንዲሌክ “ትሬይን ሀውስ” አሇሌህ፡፡ ይህ ቤት መሳሳሚያ ብቻ አይዯሇም ያዘጋጀሌህ፡፡
አይበሇውና ስሜትህ ከንፇር ብቻ የማያስታግሰው ከሆነብህ ይህ ቤት እጥር ምጥን ያሇ ክፌሌ እጥር ምጥን ሊሇ ሰዒት ያከራይኻሌ፡፡ ፒያሳ ነው ያሇኸው፡፡ ብታምነኝም ባታምነኝም ፒያሳ ከ10 በሊይ መሳሳሚያ ቤቶችን በጉያዋ ይዛሇች፡፡ ብዙዎቹ ስም አሌባ ናቸው፡፡ ሌብህ ከሚቆም አንዴ አምስቱን ሌጠቁምህ (ሉሞት የመጣን ሰው ወዯ ሕይወት ሇመመሇስ አምስት መሳሳሚያ መቼ አነሰው?)፤ “ኢንተር ሊንጋኖ”፣ “ትሬይን ሃውስ”፣ “ቢግትሪ”፣ “ጊቤ”፣ “ቬሮኒካ”…“ማህሙዴ ጋ” ቀጠሮ መያዝ እጅግ የሚመከር እንዯሆነ በዚህ አጋጣሚ ሳሌነግርህ አሊሌፌም፡፡ “ሇምን?” በሇኝ፡፡ አንዯኛ ከማህሙዴ ሙዚቃ ቤት የሚሇቀቁ የማህሙዴ ትዝታዎች በቀጠሮ ያስዯገፇችህን ሌጂትና ያዯረሰችብህን ብስጭት የማስታገስ ኀይሌ አሊቸው፡፡ አንዲንዳ ዯግሞ የማህሙዴ ወዲጅ የነበረው ጥሊሁን ‹‹ቀጠሮ ይከበር›› ሲሌ ያንጎራጎረውን ዜማ ሉከፌቱሌህ ይችሊለ፡፡ ሁሇተኛ ‹‹ማሃሙዴ ጋ›› አስተውሇህ ከሆነ ብዙ ቆነጃጅት ብዙ ኮበላዎችን ቆመው የሚጠብቁበት ስፌራ ነው፡፡ ዕዴሇኛ ከሆንክ ፌቅረኛዋ ቀርቶባት የተበሳጨችን ሌጃገረዴ ይዘህ እብስ ሌትሌ ትችሊሇህ፡፡
ቀጠሮ ቦታ ሴቶች ቢያንስ ሰሊሳ ዯቂቃ አርፌዯው እንዯሚገኙ ሳታስተውሌ አሌቀረህም፡፡ ማህሙዴ ጋ ግን ሇምን እንዯሆነ ባሊውቅም አረፇደ ቢባሌ 20 ዯቂቃ ነው፡፡ ቢያረፌደብህም ከፉት ሇፉትህ ብዙ የሚታይና የሚያዘናጋ ነገር አታጣም፡፡ ምሳላ ሇመጥቀስ ያህሌ ትሌቁ የሀገራችን የህዝብ ሽንት ቤት የሚገኘው “ማህሙዴ ሙዚቃ ቤት” ማድ ነው፡፡ በቀን ሦስት ሺህ
ሰዎች ይሳሇሙታሌ፡፡ ሽንታቸው እንዲያመሌጣቸው የሰጉ አዛውንት ምንትሳቸውን በእጃቸው ዯግፇው ወዯዚህ ሽንት ቤት እየተወሊገደ ሲገቡ እያየህ መሳቅ ትችሊሇህ፡፡
ከፇሇክ “ሰው የተፇጥሮን ጥሪ ሇመመሇስ እንዯሚጣዯፇው ሇቀጠሮም ምን አሇ ተመሳሳይ ጥዴፉያ ቢያሳይ” እያሌክ ትፇሊሰፊሇህ፡፡
ሽንት ያጣዯፊቸውን ምእመናን ማየት ከሰሇቸህ ቀና በሌ፡፡ አይንህ ከሕዝብ ሽንት ቤት ወዯ ሕዝብ ሶኒክ ስክሪን ይወረወራሌ፡፡ ፒያሳ በቅርቡ ራሷን ከእህት ከተሞች ጋር ሇማስተካከሌ ያስተከሇችው ይህ ትሌቅ ዱጂታሌ ስክሪን የማያሳይህ ነገር የሇም፡፡ ከቶሚና ጄሪ አባሮሽ ጀምሮ እስከ ሕገ መንግሥቱ አንቀጾች ይተነትንሌኻሌ፡፡
ሕገ መንግሥቱ የብሔር ብሔረሰቦችን እኩሌነት እንዳት እንዲስከበረ ካሌገባህ አንቀጽ በአንቀጽ ያስረዲኻሌ፤
ትንሽ ከቆየህም የሴቶች እኩሌነት በአገራችን በአያላው እየሰፇነ እንዯሆነ ያሳይኻሌ፤ ይሄኔ ከሴት ጓዯኛህ ጋር የያዝከው ቀጠሮህ ትዝ ይሌኻሌ፡፡ ሶኒክ ስክሪኑ ሊይ በሚታየው የሕገ መንግስቱ አንቀጽ ውስጥ እንዱህ የሚሌ ነገር እንዱካተትሌህ ትመኛሇህ፡፡ ‹‹የሴቶች እኩሌነት ቀጠሮ በማክበርም ጭምር ይረጋገጥ።››
አይንህን ከሶኒክ ስክሪኑ ስትነቅሌ የቀጠርካት ሌጅ አበባ መስሊ ከተፌ ትሊሇች፡፡ ጉንጮችህን ሳም ሳም፣ እቅፌ እቅፌ ስታዯርግህ ንዳትህ ዴራሹኑ ይጠፊሌ፡፡ ጭራሽ ቀጠሮ ማርፇዶ ተዘንግቶህ አንተው ራስህ “አረፇዴኩብሽ አይዯሌ” ሌትሌ ይቃጣኻሌ፡፡ ፒያሳ!
UK forces were involved in supporting Israel in the conflict in the Middle East after Iran launched a missile attack on the country.
Defence Secretary John Healey, who will be in Cyprus on Wednesday to visit personnel, said British forces had "this evening played their part in attempts to prevent further escalation”, without giving more details.
The BBC understands UK fighter jets were involved, as they were in April when Iran last attacked Israel with missiles.
Responding on Tuesday to Iran's attack, Prime Minister Sir Keir Starmer said the UK "stands with Israel" and recognises its right to self-defence.
Iran’s Islamic Revolutionary Guard Corps said it had launched the missiles in retaliation for recent attacks that killed the leaders of the Hezbollah and Hamas militant groups, as well as a senior Iranian commander.
Israel said most of the 180 missiles fired were intercepted.
Healey thanked British personnel involved for their courage and professionalism.
"The UK stands fully behind Israel's right to defend its country and its people against threats."
Healey's visit to Cyprus will see him meet some of the British personnel preparing for the possibility of evacuating British nationals from Lebanon.
Britons in Lebanon have been advised to register their presence with officials on the government's website and a UK-chartered plane is set to leave Beirut on Wednesday.In April British jets shot down a number of drones fired at Israel from Iran.
The drones were intercepted by the RAF in Syrian and Iraqi airspace, where it was already operating as part of the Operation Shader mission against the Islamic State group.
The decision to use jets in April was taken by the previous Conservative government and supported at the time and since by Sir Keir.
Sir Keir used the address from Downing Street to condemn Iran's attack on Israel, saying he was "deeply concerned that the region is on the brink".
"We stand with Israel and we recognise her right to self-defence in the face of this aggression," he said.
Calling on Iran to stop its attacks, he added: "Together with its proxies like Hezbollah, Iran has menaced the Middle East for far too long, chaos and destruction brought not just to Israel, but to the people they live amongst in Lebanon and beyond.
"Make no mistake, Britain stands full square against such violence. We support Israel's reasonable demand for the security of its people."
Sir Keir was on the phone to his Israeli counterpart Benjamin Netanyahu when the Iranian attacks began.
The two men had been speaking for around 15 minutes – about the prospect of missiles being fired by Tehran – when Netanyahu had to abandon the call because he had been told the attacks were under way.
During their call, Sir Keir also underlined the importance of a ceasefire in Lebanon and Gaza.
Conservative Party leader Rishi Sunak said: "We stand unequivocally by Israel's right to defend itself including against Hezbollah in Lebanon."
In his statement, the prime minister repeated his advice to British nationals to leave Lebanon, warning the situation was becoming "increasingly grave".
He added: "If you have the means to leave, the time is now. Do not wait."
As of last week, there were thought to be between 4,000 and 6,000 UK nationals, including dependants, in Lebanon.
The missile attack came hours after Israel launched a ground invasion in southern Lebanon, in what it has described as "limited, localised and targeted" raids against Hezbollah.
Lebanese officials say more than 1,000 people have been killed following Israeli air strikes over the past two weeks. Hezbollah has responded by firing hundreds of rockets into northern Israel.
The previously sporadic cross-border fighting between Israel and Hezbollah escalated on 8 October 2023 - the day after the unprecedented attack on Israel by Hamas gunmen from the Gaza Strip - when Hezbollah fired at Israeli positions, in solidarity with the Palestinians.
Iran has launched hundreds of missiles towards Israel, with at least some striking Israeli territory. It is the second attack by Iran this year, after it fired hundreds of missiles and drones at Israel in April.
Israeli military officials said the attacks appeared to be over and there was no more threat from Iran "for now" but it is still unclear how much damage was caused.
The Israeli Prime Minister, Benjamin Netanyahu, has warned of "consequences" after the attack.
Here's what we know so far.
What was the scale of Iran's attack?
Iran launched around 180 missiles towards Israel, the Israeli military said. That would make it a slightly larger attack than April's barrage, which saw about 110 ballistic missiles and 30 cruise missiles fired towards Israel.
Footage carried by Israeli TV appeared to show some missiles flying over the Tel Aviv area shortly before 19:45 local time (16:45 GMT).
Most missiles were shot down by Israeli aerial defence systems, an Israeli security official said, while a BBC correspondent in Jerusalem said some military bases may have been hit, and that restaurants and schools were hit.
Iran's Islamic Revolutionary Guard Corps (IRGC) maintained that 90% of projectiles had hit their targets, saying hypersonic missiles had been used for the first time. IRGC sources said three Israeli military bases had been targeted.
Follow live: Iran launches barrage of missiles at Israel
The Palestinian civil defence authority in the occupied West Bank city of Jericho said a man there died during the Iranian missile barrage.
According to the AFP news agency, which spoke to city governor Hussein Hamayel, the victim was killed by falling rocket debris.
Israeli officials have not reported any serious injuries as a result of Tuesday's air attacks, but Israeli medics said two people had been slightly wounded by shrapnel.
Why did Iran attack Israel?
The IRGC said the attacks were in response to Israel's killing of one of its top commanders and leaders of Iran-backed militias in the region.
It mentioned the killings of Hezbollah chief Hassan Nasrallah and IRGC commander Abbas Nilforoshan in the Lebanese capital Beirut on 27 September.
It also referenced the killing of Hamas political leader Ismail Haniyeh in Tehran in July. While Israel has not admitted to being behind Haniyeh's death, it is widely believed to be responsible.
A senior Iranian official told Reuters news agency the country's Supreme Leader, Ayatollah Ali Khamenei, had personally given the order for Tuesday's missile attack.
Iran does not recognise Israel's right to exist and seeks its eradication. It has spent years backing paramilitary organisations opposed to Israel.
Israel believes that Iran poses an existential threat and has spent years running covert operations against Tehran.
Were the missiles stopped by Iron Dome?
Israel has a sophisticated system of air defences, the best-known of which is the Iron Dome. It is designed to intercept short-range rockets of the sort fired by Hamas and Hezbollah.
While it was used to defend against some elements of Iran's last attack in April, other elements of the country's "layered" defence systems probably did the bulk of the work on Tuesday.
David’s Sling - a joint US-Israeli manufactured system - is used to intercept medium to long-range rockets, as well as ballistic and cruise missiles. And when it comes to long-range ballistic missiles, which fly outside the Earth’s atmosphere, Israel has the Arrow 2 and Arrow 3 interceptors.How have Israel's allies reacted?
US President Joe Biden reaffirmed US support for Israel after the missile attack, describing it as "defeated and ineffective".
He had ordered his forces in the region to "aid Israel's defence" and shoot down Iranian missiles.
A Pentagon spokesperson said US Navy destroyers had fired about a dozen interceptors against Iranian missiles headed to Israel.
US Defence Secretary Lloyd Austin also confirmed "multiple" interceptions by the US, condemning "this outrageous act of aggression by Iran".
The BBC has also verified footage showing missile interceptions over the Jordanian capital of Amman. The country also shot down a number of missiles during Iran's last attack in April.
The BBC understands UK fighter jets were involved in supporting Israel on Tuesday, as they were in April.
Defence Secretary John Healey said British forces had "played their part in attempts to prevent further escalation” on Tuesday evening, without giving more details.
UK Prime Minister Sir Keir Starmer said the UK stood with Israel and recognised her "right to self-defence".
France and Japan added their voices to a chorus of condemnation of Iran's attacks and also called on all parties to avoid further escalation.
What happens next?
Netanyahu said Iran had made a "big mistake" and would "pay for it".
"We have plans, and we will operate at the place and time we decide,” said Israel Defense Forces spokesperson Daniel Haggari.
Iran's IRGC said Tehran's response would be "more crushing and ruinous" if Israel retaliated.
Meanwhile, the Israeli military carried out new air strikes in Beirut against Hezbollah targets overnight after warning residents to move out of the city's southern suburbs where the group has a presence.
አንተ አገርህ በሁሇቱም ቅደሳን መጽሕፌት መጠቀሷ ሌዩ ኩራት እንዯሚሰጥህ ሁለ እኛ የፒያሳ ሌጆችም በጸጋዬ ገብረመዴኅን ሥራ መካተታችን ያኮራናሌ፡፡ ‹‹ቦላ›› የሚሇውን ቃሌ በሰሊምታ መጽሔት እንጂ በየትኛውም ቅደሳን መጻሕፌት አታገኘውም፡፡ ‹‹ጨርቆስ›› የሚሇውን ስም በተጨቆኑ ቀሌድች ሲዱ ውስጥ እንጂ የትም አታገኘውም፡፡ ፒያሳን ግን በታሊቁ ባሇቅኔ ጸጋዬ ገ/መዴህን መጽሕፌት እንዯሌብህ ታገኘዋሇህ፡፡ይህንን ጽሐፌ ስንጀምር እንዯብዙዎቹ የጂኦግራፉ ትምህርቶች በ“ዳፉኒሽን” ስሊሌጀመርኩሌህ ይቅርታ እጠይቅኻሇሁ፡፡ ፒያሳ የሚሇው ቃሌ የመጣው ከአውሮፓ አህጉር፣ ከጣሌያን አገር ሮም ከሚባሌ ሰፇር ሲሆን ትርጉሙም ‹‹አዯባባይ›› ወይም ‹‹ማእከሌ›› እንዯማሇት ነው፡፡ ይህ ቃሌ በአገራችን የትግርኛ ተናጋሪዎች ዘንዴም እንዯሚታወቅ ስነግርህ በታሊቅ ኩራት ነው፡፡ ሇምሳላ ዯርባባ ትግሪያዊ እናት ቆንጆ ሌጃቸውን ‹‹ጓሇይ ማዕረይ
ብፒያሳ አይትኺዱ›› ብሇው ቢቆጡ ‹‹ሌጄ ማሬ በአስፊሌት አትሂጂ›› ሇማሇት ፇሌገው እንዯሆነ ትረዲሇህ፡፡ ስሇሆነም ከእኛው ትግርኛና ከ‹‹ጥሌያን›› ባዕዴ ቋንቋ ያገኘናቸውን ትርጉሞች በማዲበሌ ‹‹ፒያሳ›› የሚሇው ስርወ ቃሌ ተፇጠረ፡፡ ትርጉሙን ስንፇታው ዯግሞ የሚከተሇውን ማሇት ሉሆን ይችሊሌ፤ ፒያሳ፤
የቆነጃጅት ማዕከሌ፣የውቦች አዯባባይ፣ ዉበት የሚንዠቀዠቅበት፣ በየአስፊሌቱ…በየካፋው!!!
እንግሉዝኛ፣ ጣሌያንኛና ህሌም እንዯፇቺው ነው ይሊለ በጣሌያን ጊዜ አርበኛ የነበሩ አበው ሲተርቱ፡፡ እውነት ብሇዋሌ፡፡ ፒያሳ የቆነጃጅት ማርና ወተት ናት፡፡ ካሊመንክ ታሪክ አገሊብጥ፤ መጻሕፌት ግሇጥ፤ አንብብ፤ ጠይቅ። ‹‹እሳት ወይ አበባ››ን አንብበኸዋሌ? የዛሬ ወጣቶች ከ‹‹ዳርቶጋዲ›› ውጭ መቼ መጽሏፌ ታነባሊችሁ?
ሇማንኛውም ‹‹ዳርቶጋዲ›› ውስጥ ስሙ የተጠቀሰ አንጋፊ ኢትዮጵያዊ ባሇቅኔ አሇ፡፡ ስሙም ጸጋዬ ገብረመዴኅን ይባሊሌ፡፡ ነፌሱን ይማር፡፡ ከግብሮቹ አንደ ፌጽም ኢትዮጵያዊ ቅኔዎችን መዝረፌ ነበር፡፡ ‹‹እሳት ወይ አበባ›› አንደ ቅኔ የዘረፇበት ማሳ ነው፡፡ የሚገርምህ ይህን ዴንቅ መጽሏፌ 10 5ኛ ገጽ ሊይ ብትገሌጠው ይህን ቅኔ ታነባሇህ፡፡ ሇፒያሳ የተዘረፇ ቅኔ፡፡
አርቀን ማስተዋሌ ማሇት፤ የኛን ስሌጣኔ ዴሌዴይ፤ እግር ማየት ነው ብሇዋሌ፤ እስቲ እንግዱህ እግር እንይ፤ ያባቶችህ ያይን ዴንበር ከተረከዝ ልሚ ሳያሌፌ፤
አንተ ግን ጆቢራው- ዘራፌ፤ ጠረፌ አይወስንህ ጉብሌ፤ ጥልህ በዘመንህ እዴሌ፤
ዒይንህ ባት አሌፍ እንዱዋሌሌ፤
ቴይ ወዱያ ጀግንነት የሇ፤ ተዚህ የከረረ ግዲጅ፤ ባዯባባይ የደር ገዯሌ፤ስትናዯፌ የእግር አዋጅ፤ ላሉቱን በየላት‹‹ግሇብ››፤ቀኑን ጭምር በጠራራ፤ ሉነጋ እንዯ ጧት ጆቢራ፤
በከተማው ስታቅራራ፤ በእዴሜህ መንከራተት ስራ፤
— —
እስቲ ዯሞ አራዲ ወጥተህ በከተማው አዯባባይ፤
ያንዶን ካንዶ ዲላና ባት፤ እግሯን ከእግር ጋር አስተያይ፤ ዯርቶሌህ ያገር ሌጅ ቅሌጥም፤
ዲላው ባቷ እስኪፇረጥም፤ እያናረ እስኪያገመግም፤
አንተ አዴፌጠህ ከኃሎዋ በአይንህ ሳግ ስታነፇንፌ፤ ያችን ሌክፌ፤ ያቺን ንዴፌ፤
— —
አርቀን ማስተዋሌ ማሇት፤የኛን ስሌጣኔ ዴሌዴይ፤ እግር ማየት ነው ብሇናሌ፤ አሜን በቃን እግር እንይ፡፡ ፀጋዬ ገ/መዴኅን
ፒያሳ (1983)
አንተ አገርህ በሁሇቱም ቅደሳን መጽሕፌት መጠቀሷ ሌዩ ኩራት እንዯሚሰጥህ ሁለ እኛ የፒያሳ ሌጆችም በጸጋዬ ገብረመዴኅን ሥራ መካተታችን ያኮራናሌ፡፡ ‹‹ቦላ›› የሚሇውን ቃሌ
በሰሊምታ መጽሔት እንጂ በየትኛውም ቅደሳን መጻሕፌት አታገኘውም፡፡ ‹‹ጨርቆስ›› የሚሇውን ስም በተጨቆኑ ቀሌድች ሲዱ ውስጥ እንጂ የትም አታገኘውም፡፡ ፒያሳን ግን በታሊቁ ባሇቅኔ ጸጋዬ ገ/መዴህን መጽሕፌት እንዯሌብህ ታገኘዋሇህ፡፡
ሇማንኛውም ከሊይ በቀረበሌህ ግጥም በመመስረት የሚከተለትን ከምንባቡ የወጡ ጥያቄዎችን መሌስ፡፡
1. ግጥሙ ዯራሲው የት ቁጭ ብል የጻፇው ይመስሌኻሌ?
ሀ. ጨርቆስ ሇ.ፒያሳ ሏ. ቦላ ዴሌዴይ መ. አሲምባ
1. ከግጥሙ መንፇስ በመነሳት የ‹‹ቁንጅና ማርና ወተት የሚፇስባት ሰፇር›› የተባሇችው? ሀ. ሊም በረት ሇ. ፒያሳ ሏ. ካራቆሬ መ. መሌሱን ጸጋዬም ቢሆን አያውቀውም
ወዯዛሬው የፒያሳ ጫወታ ሌመሌስህ! ፡፡
ፒያሳን ከላልች እህት ሰፇሮች ሌዩ የሚያዯርጋት ሇሊይኛውም፣ ሇታችኛውም የኅብረተሰብ ክፌሌ የምትመጥን በመሆኗ ነው፡፡ በቀሊለ እንዱገባህ ወጣት ምሳላ ሌስጥህ፡፡ አይበሇውና ወንዴነትህ አስቸገረህና እንዯኔ በጨዋ መንገዴ እንዯ ጨው የምትጣፌጥ ፌቅረኛህን
‹‹ማህሙዴ ጋ ጠብቂኝ›› ብሇህ፣ ኬክ ጋብዘህ፣ በጁስ ተሇማምጠህ፣ በክትፍ ተሇማምነህ ከንፇር ሊይ ቂብ ማሇት የማትችሌ ከሆነ፣ አሌያም ዯግሞ የሴት ቢሮክራሲ ከሰፇርህ ቀበላ ጋር የሚመሳሰሌብህ ከሆነ፣ ፒያሳ መፌትሄ አሊት፡፡ እስኪመሽ መታገስ ከቻሌክና ኪስህ ዴፌን ብሮችን ካቆረ እነ ‹‹ባካሌ ፀ›› እነ ‹‹ብለናይሌ››፣እነ ‹‹ጊቤ›› እነ ‹‹ቼ ጉቬራ›› ይተባበሩኻሌ፡፡ እስኪመሽ መታገስ ካሌቻሌክ ዯግሞ ‹‹ገሉሊ›› የሚባሌ ቤት አሇሌህ፡፡ ‹‹ገሉሊ›› ቢራ ሳይሆን ማክያቶ አዘህ ከአስተናጋጆቹ ጋር ሇ‹‹አጭሬ›› የምትዯራዯርበት ቤት ነው፡፡ ስሇዚህ እና ላልች አራት ተመሳሳይ ዴብቅ አገሌግልት ስሇሚሰጡ እህት ኩባንያዎች በቅርቡ አጫውትህ ይሆናሌ፡፡
በነገርህ ሊይ ‹‹ቼ ኩቬራ›› ሇፒያሳ አዱስ ገብ ነው፡፡ ገና ከመምጣቱ የጎረምሶች ቡጢ ቤት ሆኗሌኸሌ፡፡ ይሄ ቤት በጨርቆስ ክፌሇከተማ ቢከፇት ይሻሌ ነበር፡፡ የፒያሳ ሌጅ ይመታሃሌ እንጂ አይዯባዯብህም፡፡
ዋጋ ከተወዯዯብህ ዯግሞ ቀውጢ ሰፇር ሌጠቁምህ፡፡ ከትግራይ ሆቴሌ እስከ ጣይቱ ሆቴሌ ያሇውን መንገዴ ታውቀዋሇህ? ይህ አጭር ጎዲና የያዘውን ረዥም ጉዴ በዝርዝር ሇመግሇፅ እንዯ መስቀሌ አዯባባይ ሰፉ ብራና ቢገኝም የሚሞከር አይዯሇም፡፡ በያዘው የሴት አዲሪዎች ብዛት ከምስራቅ አፌሪካ አንዯኛ ሳይሆን አይቀርም፣ከአዱሳባ ግን ከቺቺኒያ ቀጥል ሁሇተኛ
እንዯሆነ ስነግርህ ያሇጥርጥር ነው፡፡ በዚህ ሰፇር ንጉሳቸውን እንዯሚጠብቁ ሚኒስትሮች የመንገደን ግራና ቀኝ ተሰሌፇው የሚቆሙ ሌጅ-እግር ኮማሪቶች በየእሇቱ ይወሇዲለ፡፡ ዯግሞም በየምሽቱ ቁጥራቸው ይጨምራሌ፡፡ ከየት ነው የሚፇሌቁት ሌትሌ ትችሊሇህ፡፡ ጥሩ ጥያቄ ነው ያነሳኸው፡፡ ሴቶቹ ‹‹አራት ኪል››ን፣‹‹አውቶብስ ተራ››ን፣‹‹ጣሌያን ሰፇር››ን ከመሰለ የጎረቤት ቀዬዎች ወዯ ፒያሳ ይፇሌሳለ፡፡ ከነዚህ ጎረቤት ሰፇሮች አታሇው የሚያመጧቸው ዯግሞ እሳት የሊሱ የፒያሳ ዯሊልችናቸው፡፡ እንዱህ ይሎቸዋሌ፤ ‹‹ፒያሳ የሚባሌ አገር አሇ፡፤ ወርቅ የሚታፇስበት፤ ባሇፀጋ የሚኮንበት፣ፓስፖርት አውጪና ወዯ ፒያሳ ሌውሰዴሽ ሇቤተሰቦችሽ ድሊር ትሌኪያሇሽ፡፡››
ከየሰፇሩ በዚህ መሌኩ በዯሊልች ሇስዯት የተዲረጉ ትኩስ ኃይልች ጣይቱ አካባቢን የስዯት መጠሇያቸው ያዯርጓታሌ፡፡ ሰራተኛ ሰፇርና ድሮ ማነቅያ ባለ ቆጥ ቤቶች አዲራቸውን ያዯርጋለ፡፡
አሁን አሁን እነዚህ የፒያሳ የጎዲና ኮማሪቶች መቆምያ ቦታ እያጡ ስሇሆነ ተራ በተራ መተዛዘሌ ጀምረዋሌ፡፡
የፒያሳ ክፌሇ ከተማ ሇነዚህ የጎዲና ኮማሪቶች ወይ ኮንድሚንየም ቤት ወይ ሴንሴሽን ኮንድም ወይ መቆምያ ቦታ ሉሰጣቸው ይገባሌ፡፡
ፒያሳን በቅርቡ በምሽት አይተኻት ከሆነ ‹‹ሰንሻይን ባር››፣ ‹‹ገብረትንሳይ ኬክ ቤት››፣
‹‹መብራት ኃይሌ ህንፃ››፣ ‹‹ሲኒማ ኢትዮጵያ ዯጅ››፣ ‹‹ማህሙዴ ጋ››፣ ማህሙዴ ቁሌቁሇቱን፣
‹‹አራዲ አቀበቱን፣ አሊሙዱን አጥሩን ሁለም ዯጆቻቸው በኮሌኮላዎች ተሞሌተዋሌ፡፡ ዯፇር ብሇህ ከጠየቅክ ኮሌኮላዎቹ ‹‹አውትድር ሰርቪስ›› ይሰጡኻሌ፡፡ እየመሸ ሲሄዴ ዯግሞ ይዯፌሩኻሌ፡፡ ነብሱ፣ ባርዬ፣ባሪቾ፣ቀዮ እያለ፡፡
በነገርህ ሊይ አሊሙዱን ሊሇፈት አስር አመታት ያጠረውን ‹‹የማዘጋጃ ሜዲ›› ሰሞኑን አምርሮ እየቆፇረው እንዯሆነ አይቻሇሁ፡፡ የቁፊሮዎን ጥሌቀትና የወሰዯውን ጊዜ በማየት የፒያሳ ጀዝቦች ‹‹ወርቁ ከአድሊ ሳይሆን ከፒያሳ ነው የሚወጣው›› እያለ ይቀሌዲለ አለ፡፡ ይህ አሊሙዱ ያጠረው ህንፃ ዴሮ ወርቅ ወርቅ የእግር ኳስ ተጫዋቾችን ያፇራ ነበር አለ፡፡ እነ መንግስቱ ወርቁን፤ እነ ወርቁ ኪዲኔን፤ እነ ወርቅነሽ ተስፈን (አራጋቢ ናት)፣ እነ ወርቅነህ ዘውዳን፤ እነ ወርቁ ዴንቁን፤ እነ ፌቅሩ ኪዲኔን፡፡
የኢትዮጵያን እግር ኳስ የሚገዴሇውም የሚያነሳውም አሊሙዱን ነው የሚሌ ፒያሳዊ ፌሌስፌና በቅርቡ ሰማሁ፡፡
እንዳት አሌኩ፡፡ እንዱህ አለኝ፤ እሳት የፒያሳ ሌጆች፤
‹‹ሼኩ መጫወቻ ሜዲዎችን ሇኢንቨስትመንት ይወስዴና በምትኩ የውጭ አሰሌጣኝ ይቀጥራሌ፡፡ከዚያ ቡዴናችን ጥሩ ይጫወታሌ ግን የግብ እዴሌ የሇውም፡፡ ችግሩ ምንዴነው ተብል ሲጠና ተጫዋቾቹ ጎሌ በላሇው ሜዲ ትሬይኒንግ እየሰሩ ነው ተባሇ፡፡››
ሼክ አሊሙዱ አሰሌጣኙን ወስዯው ሜዲውን ቢመሌሱሌን መሌካም ሳይሆን አይቀርም፡፡ ባንጫወትም የጎሌ እዴሌ ይኖረን ነበር፡፡ሼኩ ቶል የፒያሳውን ህንፃ ገንብተው ጥሩ ጥሩ ዣንጥሊ መሸጫ ሱቅ በመክፇት የስቴዴየምን ህዝብ ይክሱታሌ ብዬ አስባሇሁ፡፡ ምስኪን የስቴዴየም ሕዝብ፡፡ አሁንም ጎሌ እየጠበቀ ይዘንብበታሌ!
ይኸው ስንት ስፖርተኛ ያፇራ የነበረው የፒያሳ ሜዲ አጥሩ ኮሌኮላዎችን አፇራ እሌኸሇሁ፡፡ ሆኖም ይህ ህንፃ ሲያሌቅ ፒያሳ ምን መሌክ ይኖራት ይሆን ስሌ አስባሇሁ፡፡ ፇጣሪ ይህን ሳያሳየኝ እንዲይጠራኝ በርትቼ እጸሌያሇሁ፡፡
የጫወታችንን ውሌ አሲዘኝማ! ወዯ ትግራይ ሆቴሌ አካባቢ እንመሇስ፡፡
ከትግራይ ሆቴሌ እስከ ጣይቱ ባሇው አካባቢው ያለት ጥቃቅንና አነስተኛ መሸታ ቤቶች ቤት ያፇራቸውን፣ እዴሌ የዞረባቸውን ቆነጃጅት በ‹‹ቴክ አወይ›› እንዴትወስዲቸው ዋጋ ያዯራዴሩኻሌ፡፡ እነ ‹‹አቢሲኒያ›› በወጣት ሊብ ያጥኑኻሌ፤ እነ ‹‹ኮንቲነንታሌ››ምራቅ የዋጡ፣ በስራቸው ድክትሬት የጫኑ፣ ሰፉ የስራ ሌምዴ ያሊቸው ወይዛዝርትን በግዢ ያቀርብሌኻሌ፡፡ ሂዴ ዯግሞ ‹‹ናሽናሌ››፣ የአባትህ ታሊሊቆች ከሴት ጭን የሚወጣ እሳት ሲሞቁ ታገኛቸዋሇህ፡፡ የሰፇርህን እዴር በሉቀመንበርነት የሚመሩት ሰውዬ የሴት ዲላ ቸብ ሲያዯርጉ ባይንህ በብረቱ ትመሇከታሇህ፡፡ በነገታው የእዴራችሁ ጡሩንባ ሇምን በተዯጋጋሚ እንዯሚነፊ ይገባኻሌ፡፡
‹‹ትግራይ ሆቴሌ›› ዴሮ ዝነኛ እንጂ ቆንጆ አሌነበረም፡፡ እዴሜ ሇ‹‹አሸባሪዎች›› አሁን ቅሌብጭ ያሇ ህንፃ ሆኗሌ፡፡ ከምዴር በታች አቀርቅረህ የምትገባበት ዘመናዊ ባር ተከፌቶበታሌ፡፡ ‹‹ጃምቦ ባር›› ይባሊሌ፡፡ በዘናጭ ባሇጌ ወንበሮች እየተሸከረከርክ፣ ዊስኪ ጠርሙሶች ከበው እያስካኩሌህ እንዯ ሌዐሌ ትጠጣበታሇህ፡፡ ከህንፃው አናት ዯግሞ ‹‹ቶፕ ቪው›› ካፋ አሇሌህ፡፡ የፒያሳን አፇር የመሰለ ጣርያዎች ቁሌቁሌ እያየህ ‹‹አፇር ነኝና ወዯ አፇር እመሇሳሇሁ›› እያሌክ ተስፊ ትቆርጥበታሇህ፡፡ ሇማንኛውም የቀዴሞው ትግራይ ሆቴሌ ከፇነዲ በኋሊ እንዱህ አምሮበታሌ እሌኻሇሁ፡፡ ሆቴለ ሰው ተስፊ ካሇው ሞቶ መነሳት እንዯሚችሌ የሚያሳይ ህያው ምስክር ነው፡፡ አሌዒዛር፡፡
በዚህ የጣይቱ ሰፇር ምን የላሇ ነገር አሇ!
ጆሮህ ሇሙዚቃ የሰሇጠነ ከሆነ፣ በእንግሉዝኛ ማስነጠስ የሚቀናህ ከሆነ፣ የኮማሪቶች ከበርቻቻና ሇከት የላሇው ሳቅ የሚያንገሸግሽህ ከሆነ፣ ማንም ባንተ ዛቢያ እንዱሽከረከር የማትሻ ከሆነ፣ ሌምከርህ፡፡ ጣይቱ ሆቴሌን ተዯግፊ የቆመች ትንሽዬ ‹‹ፏብ›› አሇች፡፡ ‹‹ፍክሊንዴ ፏብ›› ትባሊሇች፡፡ በሙዚቃ ብቻ ስሜትህን አርክተህ፣ ጣጣህን ጨርሰህ፣ የኮንድም እንኳ ሳታወጣ ወዯ ቤትህ ትመሇሳሇህ፡፡ ወዯቤት መሄዴ ካሌፇሇክም ‹‹ፍክሊንዴ ፏብ›› እስኪነጋ ትታገስኻሇች፡፡ በሙዚቃ ፌቅር ያበደ ዜጎችን ‹‹ሃንግኦቨር›› በላሇው ሙዚቃ የምታሰክር ቀሽት የፒያሳ ፏብ ናት፤ ፍክሊንዴ፡፡
የሚገርምህ ጣይቱ ሆቴሌን ካጀቡት መንግስታዊ ያሌሆኑ መጠጥ ቤቶች ሁሌጊዜ ፀብና ግርግር አይጠፊም፡፡
‹‹እከላ እንትኑን የገዯሇው እኮ እዚህ ቤት ነው!›› ትባሊሇህ፡፡ እዴሇኛ ከሆንክ ብቻ ነው ከዚህ ቀውጢ ሰፇር ሳትፇነከት የምትወጣው፡፡ በነገርህ ሊይ በጣም እዴሇኛ ከሆንክ ዯግሞ በእርምጃ ርቀት ብሔራዊ ልቶሪ አሇሌህ፡፡ ቦላ አካባቢ ቶምቦሊ ብታሸንፌ አዝዋሪው ብርህን ዋናው መስሪያ ቤት ሄዯህ እንዴትወስዴ ነው የሚነግርህ፡፡ ፒያሳ ቶምቦሊ ቢዯርስህ ግን ብርህን እጅ በእጅ መውሰዴ ትችሊሇህ፡፡ከዋናው መስሪያ ቤት፡፡ ጣይቱ ጎን፤ እስኪነጋ ጠብቀህ፡፡
እዴሇኛ ካሌሆክ ዯግሞ በፒያሳ በአንዯኛው መጠጥ ቤት ከአንዴ ጠጪ በተወረወረ ሸራፊ ብርጭቆ ጭንቅሊትህን ትተረተራሇህ፡፡ ከብሔራዊ ለቶሪ ፉትሇፉት እዴሇኛ ያሌሆኑ ሰዎችን የሚያጉር የአራዲ ክ/ከተማ ፖሉስ ጣብያ አሇሌህ፡፡ አዲርህ የተጠቀሙበትን ሇ‹‹ሸላ›› አሌከፌሌም ካለ ፀረ-ሰሊም ኃይልች ጋር ይሆናሌ፡፡ ጠዋት የዋስ መብት ተሰጥቶህ አሌያም መንግስታችን የይቅርታ ዯብዲቤ አስፇርሞህ ወዯቤትህ ታመራሇህ፡፡
A senior doctor has told an inquiry she was “appalled” at the state of child cancer wards when a new £870m hospital opened in Glasgow in 2015.
In evidence presented to the Scottish Hospitals Inquiry, infection control doctor Teresa Inkster said she felt "something had gone horribly wrong”.
Dr Inkster was the lead infection control doctor for NHS Greater Glasgow and Clyde from April 2016 to September 2019.
During that time the children's cancer wards were forced to close because of a spike in unusual infections.The inquiry is investigating the construction of the Queen Elizabeth University Hospital (QEUH) campus in Glasgow, which includes the Royal Hospital for Children.
It was set up after a number of patient deaths including that of 10-year-old cancer patient Milly Main.
Dr Inkster led the investigation into two cases of cryptococcus in 2019, a fungal infection associated with pigeons droppings. Two patients died after contracting the fungal infection while being treated at the hospital.
In written evidence to the inquiry, Dr Inkster said on a walk round of the wards at the Royal Hospital for Children in July 2015 she found “holes in the ceiling”, “dust falling on her head” with “workman drilling holes with the most immunocompromised children present”.
Dr Inkster said: “In my view, something had gone horribly wrong”.
She told the inquiry there had been issues with water damage, external and ventilation systems being "poorly managed".
"People don't understand the need to remove all of the mouldy material, they may just focus on the tile that the water is dripping from, they don't do full inspections of the ceiling void," she said.
"The material that is left is a perfect atmosphere for mould to grow."
There were not "sufficient accommodations" for children with compromised immune systems Dr Inkster argued, adding that whole wards could have been "protective environments", not just the isolation rooms for the most vulnerable patients.
"I observed myself that it was very difficult for children to be confined to a room for the length of time they needed to be for bone marrow transplant, and I did see patients on occasion being let out of the room and into the corridor," she said. "I can understand why."Dr Inkster took over the role of lead infection control doctor after the resignation of her boss Prof Craig Williams in April 2016.
In his evidence to the inquiry last month he denied allegations of bullying, saying other doctors had tried to undermine his position.
Dr Inkster, however, described working in “an environment of suppression and fear” where she was told by Prof Williams not to write things down.
She said she and another infection control doctor (ICD), Christine Peters, had expressed concerns about what they were seeing in both the children and adults hospital.
But the doctor, who joined the health board's infection prevention and control team as a consultant microbiologist in 2009, said they were not taken seriously.
“I felt that myself and Dr Peters were being labelled as difficult and risk averse," she wrote in her 391-page evidence submission.
"And that, that was all there was to see here, that it was personality issues rather than any actual genuine concern that there were patient safety issues about the issues we were addressing.”
In her statement, Dr Inkster also said by the autumn of 2015 it was “clear that, at this point, there was an awareness by very senior staff that there were issues and there were meetings taking place.”
Water testing 'not recommended'
She told senior counsel to the inquiry Fred Mackintosh KC that she had asked for water to start being tested at the hospital as early as 2015, but this idea was initially rejected.
"I faced resistance initially with that because, at the time, Health Protection Scotland had released the national pseudomonas [bacterium that can cause infections in multiple parts of the body] guidance and it did not recommend water testing," Dr Inkster said.
"It was different from the guidance in NHS England and Wales at the time."
She pointed out that there were "structural abnormalities" in ward drains which allowed stagnation of the water, and nurses had reported "black muck refluxing from the drains back into the sink".
This had been made worse by fitting filters in the taps.
A 10-year-old boy and a 73-year-old woman died after contracting a cryptococcus infection, linked to pigeon droppings, while being treated at the hospital.
The inquiry heard that three other patients had tested positive for the infection.
NHS Greater Glasgow and Clyde does not accept that three of the cases are associated with the hospital, nor that there was any causal link between cryptococcus neoformans infections and the presence of pigeon excrement at the hospital.
An NHSGGC spokesperson added: "The current Scottish Hospitals Inquiry hearings have yet to hear from various key staff.
"A number of NHSGGC staff will be able to provide evidence to respond to these issues and will endeavour to support the inquiry to fully establish the facts."
The inquiry, taking place before Lord Philip Brodie, continues.
A bus carrying dozens of primary school children has crashed and caught fire just outside the Thai capital Bangkok, according to several reports.
Sixteen children and three teachers are reported to have escaped, but 22 pupils and three teachers are still unaccounted for, according to the country’s transport minister.
Officials say they have found ten bodies on the bus, according to the BBC Thai service.
Photographs show the bus completely destroyed by the fire. Investigators are said to have been unable to enter the vehicle because of the heat, according to local media.
The bus was one of three that were carrying children and teachers returning from a school field trip in the northern province of Uthai Thani.
Transport Minister Suriyahe Juangroongruangkit said the bus was powered by compressed natural gas.
“This is a very tragic incident,” Mr Suriyahe told reporters at the scene.
“The ministry must find a measure… if possible, for passenger vehicles like this to be banned from using this type of fuel because it’s extremely risky,” he added.
Thailand’s prime minister, meanwhile, has ordered ministers to visit the scene.
“As a mother, I would like to express my deepest regrets to the families of those killed,” Paetongtarn Shinawatra said.
“The government will be responsible for all the medical costs and the compensation for those killed,” she added.
The bus was travelling on a highway into Bangkok when a tyre burst, sending it crashing into a barrier, a rescue worker said in footage broadcast on local television.
Video footage from the scene showed flames engulfing the bus as it burned under an overpass, huge clouds of dense black smoke billowing into the sky.
It is not clear what age the children on board were, but the school has pupils between three and 15 years old.
Thailand has one of the worst road safety records in the world, with unsafe vehicles and poor driving contributing to the high annual death toll.
Saudi Arabia has officially inaugurated the Hawiyah Gas Storage Facility, marking the first project to store natural gas by injecting recycled fuel.
The developed facility is designed to re-inject up to 2 billion standard cubic feet of natural gas per day into the Kingdom’s Master Gas System. This is reported by Arab News.
The initiative is designed to help meet the country’s growing energy demand, especially during peak periods.
The project also plays a key role in managing seasonal fluctuations in demand, supporting the Liquid Fuel Displacement Programme, and reducing carbon emissions.
Under Saudi Vision 2030, Saudi Arabia aims to replace 1 million barrels of liquid fuels per day in the municipal, industrial, and agricultural sectors by the end of this decade.
Saudi Arabia is also actively promoting the use of clean gas. Natural gas and renewable energy are key alternatives that will help the Kingdom generate 50 per cent of its electricity from renewable sources.
ፒያሳን የምወዴበት ላሊው ምክንያት ባቅሊባን ስሊስተዋወቀችኝ ነው፡፡(አንዲንድች ‹‹ቫቅሊባ›› ነው የሚባሇው ይሊለ፡፡ እኛ ምናገባን፣ ባቅሊባውን እንጂ ሆሄያቱን አንበሊቸው፡፡)…ይህ የፒያሳ ጭንቅሊት ዛሬ ራስ ቅለ ብቻ ነው ያሇው፡፡ በውስጡም ጸረ ሰሊም እና ጸረ ሌማት የሆኑ እርኩሳን የኤንጂኦ መናፌስትን እያስጮኹ የሚያስወጡ የባህሌ መዴኀኒት አዋቂዎች ተቀምጠውበታሌ፡፡ ብሪትሽ ካውንስሌ፣ ነፌስ ይማር!…ፒያሳ
እንዱህ ያወጋሁህን ያህሌ ብቻ አይዯሇችም። ምኑን ነካሁትና?! ፒያሳ በሕይወት የተሞሊች ብትሆንም ብዙ ሲባሌሊት ባሇመስማትህ ግነ ተገርመህ ይሆናሌ። አትገረም። “ሇእነ እንትና ተዘፌኖ ሇፒያሳ ሳይዘፇን ይቅር?” ብሇህም ይሆናሌ። አትቆጭ። ምክንያቱ ወዱህ ነው፤ ፒያሳን ሇመግሇጽ ቋንቋም ወኔ ይጎሇዋሌ። ቋንቋን ራሱን በፒያሳ ሕይወት ተመስጦ
ሌታገኘው ትችሊሇህ። ፒያሳን ሇመግሇጽ ከመሞከር ይሌቅ ፒያሳን መኖር የበሇጠ ሏሴት ይሰጣሌ፤ የስጋም የነፌስም። ይሄው ስንት ዒመታችን ፒያሳን ስንኖራት። የፒያሳ ሌጆች ፒያሳን አብረሃቸው እንዴትኖር ጋብዘውሃሌ። ወዯ ግብዣው ስትሄዴ ግን እስካሁን የሰጠሁህን ምክር በሌብህ ያዝ፤ አሇበሇዚያ የእንትን (የፇሇከውን ሰፇርና ከተማ ስም እዚህ ጋ ማስገባት ትችሊሇህ) ሌጅ ነው ብሇው ይጥለሃሌ።
ፒያሳ፤ ማሃሙዴ ጋ እንገናኝ!
ፒያሳ ቅሌብጭ ያሇች ናት፤ እንዯዚህ ጽሐፌ የተንዛዛች እንዲትመስሌህ፡፡ “ችቦ አይሞሊም” የተዘፇነሇት የሴት ወገብ አይተህ ወይንም ነክተህ ወይም ዯግሞ አቅፇህ ታውቃሇህ? እንዯዚያ ማሇት ናት ፒያሳ፡፡ ትርፌ ነገር አታይባትም፡፡
የፒያሳ ሌጅም ቀሌጠፌ ያሇ ነው፡፡ አይዝረከረክም፡፡ እንዯ ሱለሌታ ሌጅ በኮት ሊይ ሹራብ አይዯርብም፡፡
የድሮ ማነቅያ ሇማኞች እንኳ ሳንቲም ከሰጠኻቸው አይቀበለህም፤ ወይም ዯግሞ አንዴ ብር አዴርገው ይመሌሱሌኸሌ፡፡ ሳንቲም ኮተት ነው፡፡ ፒያሳ አካባቢን የሚያዘወትሩ የታክሲ ወያልችን አስተውሇህ ከሆነ ሳንቲም አይሰጡኹም፡፡ እያጭበረበሩህ እንዲይመስሌህ፤ ሊንተው ኪስ አዝነው ነው፡፡
ሇምን እንዯኾነ አሊውቅም ላልች የአዱሳባ ሰፇሮች እንዱሁ አንዲች ነገር እንዯጎዯሊቸው ይሰማኛሌ፡፡ ሇምሳላ መርካቶን ውሰዴ፤ አፌና አፌንጫው አይታወቅም፡፡ ኮሌፋን ውሰዴ- ሆዴና ጀርባው አይታወቅም፤ ቦላን ውሰዴ-ሴቱና ወንደ አይታወቅም፤ አራት ኪልን ውሰዴ- ምሁሩና መሀይሙ አይታወቅም፤ ሳሪስን ውሰዴ ጫቱና ጫኙ አይሇይም፤ ጨርቆስን ውሰዴ – በርና መስኮቱ አይሇይም፡፡ ፒያሳ ሂዴ- ‹‹አሟሌቶ አይሰጥ ፇጣሪ›› የሚሇውን አገርኛ ቢሂሌ ከማስታወሻ ዯብተርህ ትሰርዛሇህ፡፡
ይህንን ጽሐፌ የምጽፌሌህ አራዲ ሊይ ሆኜ ቁሌቁሌ ‹‹ማህሙዴ ሙዚቃ ቤት››ን እያየሁ፣ የፒያሳ ወይዛዝርት ሽው እሌም እያለብኝ፣ ያዘዝኩት ማክያቶ እየቀዘቀዘብኝ-እያስሞቅኩኝ፣ ብእሬ ቆንጆ ገሊን ባየ ቁጥር እየከዲኝ እንዯሆነ ሌትገነዘብ ይገባሌ፡፡ በመሆኑም በዚህ ጽሐፌ ሊይ አንዲንዴ የቃሊትና የሰዋሰው ግዴፇት ቢያጋጥምህ ‹‹ቆንጆ ሌጅ በ‹‹ማሃሙዴ ጋ››አሌፊ ነው›› እያሌክ እሇፇኝ፡፡
ይህ የፒያሳ ወግ እንዯረዘመብህ ይሰማኛሌ፡፡ በነገርህ ሊይ ሰፇሮች ሇረዘመ ነገር ምሊሻቸው ምን እንዯሚመስሌ ታውቃሇህ? መርካቶ ወሬ ካረዘምክ ዋጋ ይጨምሩብኻሌ፤ ቦላ ወሬ ሲረዝም ራሳቸውን ያማቸዋሌ፤ ቦላ መዴኀኔዒሇም ያጥወሇውሊቸዋሌ፤ ጨርቆስ ወሬ ካረዘምክ
‹‹49 ቁጥር ባስ ታመሌጥኸሇች›› ይለኻሌ፤ የአብነት ሌጆች ወሬ ካረዘምክባቸው በሹሌ ዴንጋይ መሀሌ አናትህን ይፇነክቱኸሌ፤ የፒያሳ ሌጆች ወሬ ስታረዝምባቸው ተጨማሪ ኬክ ያዛለ፡፡ እጅግ ተናዯውብኻሌ ማሇት ነው፡፡ ተጨማሪ ኬክ ከማዘዝህ በፉት ይህንን ጫወታዬን እቋጫሇሁ፡፡
የፒያሳ ቤርጎች
መቼ ሇታ ማሃሙዴ ጋ የመቀጣጠር ጥቅሞቹን ዘርዝሬሌህ ሳበቃ፣ የፒያሳን ካፋዎችና ቆንጆ ተስተናጋጆቻቸውን በሚገባ ካስኮመኮምኩህ በኋሊ ድሮ ማነቂያ አስገብቼህ፣ በአሊሙዱ አጥር አሻግሬህ፣ ዛሬ ቦታው የኮሌኮላዎች መዋያ እንዯሆነ አርዴቼህ፣ ጣይቱ ሆቴሌ አካባቢ አስመሽቼህ ነበር ጫወታዬን የገታሁት፡፡ አስታወስክ?
ዛሬ ትንሽ ጋዯም ብሇን እናውጋ፤ በፒያሳ ቤርጎዎች፡፡ ሇኢትዮጵያ የመጀመርያውን ቤርጎ (በዘመናዊው አጠራር ሆቴሌ) ያበረከተችው ፒያሳ ናት፡፡ ጣይቱ ሆቴሌ፡፡ ይህን በሌቦናህ ይዘህ ወዯ ዝቅተኛ ማዯርያዎች ስታማትር ሰራተኛ ሰፇርን ታገኛሇህ፡፡
በፒያሳ ማዯርያ በሁሇት ይከፇሊሌ፡፡ በኮንቦርሳቶና በግዴግዲ፡፡ ሇምሳላ በድሮ ማነቅያና በሰራተኛ ሰፇር ያለ ማዯርያዎች ዋጋቸው ከሀያ እስከ 40 ብር ሲሆን ከቀጣዩ ጎረቤትህ የሚሇይህ ግን ኮምቦሌሳቶ የሚባሌ ቀሊሌ “ቴክኖልጂ” ብቻ ነው፡፡ በመሆኑም ከጎንህ ያሇውን የቤርጎ ተከራይ ገመናዎችና በእንቅሌፌ ሌቡ የሚጫወታቸውን ቀሊሌ የትንፊሽ መሳርያዎች ሇመስማት ትገዯዲሇህ፡፡ ጫን ያሇው የሚያንኮራፊ ቤርጎ ተከራይ ሲመጣ ዯግሞ የምትሰማው ሙዚቃ ወዯ ጃዝ ከፌ ይሊሌ፡፡ ከሁለም የከፊው ግን ጎረቤትህ ሴት ይዞ የገባ ከሆነ ነው፡፡ በዚህን ጊዜ የሚሰማህ ሙዚቃ የጣሌያን ኦፔራ በኦርኬስትራ ታጅቦ ሉሆን ይችሊሌ፡፡
ሠራተኛ ሰፇር በቤርጎ ብቻ ሳይሆን በሕጻናትና ወጣቶችም እየተጥሇቀሇቀ ነው፡፡ በሰፇሩ ያሇውን የሕጻናት ብዛት ስታይ የዚህ ሰፇር አባቶች እና እናቶች ማታ ማታ ምን ያህሌ ጠንክረው እንዯሚሠሩ ይገባኻሌ፡፡ የትኛው ሌጅ የየትኛው ቤት አባሌ እንዯሆነ የሚሇየው በሚያሰማው የአሇቃቀስ አይነት ነው እየተባሇ ይቀሇዲሌ፡፡
የሠራተኛ ሰፇር አባወራዎችና እማወራዎች እነዚህን ቁጥር ስፌር የላሊቸውን ሕጻናት ሇማሳዯግ ታዴያ ሇፒያሳ የውዴቅት ሰሇባዎች አሌጋ ያከራያለ፡፡ ችግሩ አሌጋ ተከራይ ሲጠፊ በዚያው በሚከራይ አሌጋ ሊይ ላሊ ሌጅ ሠርተው ያዴራለ፡፡ ሠራተኛ ሰፇር!!!
ፒያሳ መካከሇኛና ዝቅተኛ ገቢ ሊሊቸው ቱሪስቶች አሌጋዎችን ታከራያሇች፡፡ ‹‹እቴጌ ጣይቱ››እና ባሇቤታቸው ከዒመታት በፉት ያባረሯቸው ፇረንጆች የ‹‹እቴጌ ጣይቱ››ን ረከስ ያሇ
አሌጋ ፌሇጋ ዲግም ፒያሳን አጥሇቅሌቀዋታሌ፡፡ ፒያሳ ጥሌያን በጣሌያን ሆናሇች፡፡ በፒያሳ ከምትገምተው በሊይ ፀጉረ ሌውጥ በዝቷሌ፡፡
ሇፒያሳ ጩለላዎችም አዱስ የሥራ እዴሌ ተፇጥሯሌ፡፡ ጣይቱ ማድ ያለ ሰፇሮች በሙለ ወዯ ኢንተርኔት ካፋ የተሇወጡት ወዯው አይምሰሌህ፡፡ ፇረንጅ በዝቶ ነው፡፡ ከሰሞኑ አንዴ አባት አርበኛ በዚያ ጋር አሌፇው ምን አለ መሰሇህ፡፡ ‹‹ጥሌያንን አባረነው አሌነበረም እንዳ?!››
‹‹ዉጥማ ሆቴሌ››፣ ‹‹ባሮ መኝታ››፣ ‹‹አንኮበር እንግዲ ማረፌያ›› ሁለም ከጣይቱ ጀርባ የሚገኙ ፇረንጅ ተኮር መኝታ ቤቶች ናቸው፡፡ አንተም እገባሇሁ ካሌክ ቆዲህን ማዴማት አይጠበቅብህም፡፡ ኪስህን እንጂ፡፡
የፒያሳ ጣእም
ፒያሳን በካፋዎቿ እንጂ በምግብ ቤቶቿ የሚያውቃት ሕዝብ እምብዛም ነው፡፡ ይህ ግን ዴንቁርና ዴህነት ያመጣው ጣጣ እንጂ የፒያሳ ችግር አይዯሇም፡፡ እመነኝ፡፡ በከተማችን ትሌቁ፣ ዝነኛውና ውደና ተወዲጁ ምግብ ቤት የሚገኘው በፒያሳ እንዯሆነ የፒያሳ ሌጆችም አንዲንዳ ይዘነጉታሌ፡፡ የከተማችን ዱፕልማቶች፣ ባሇሀብቶች፣ ባሇሟልች ዘናጭ ምግብ መብሊት ሲሹ የት የሚሄደ ይመስሌኻሌ፡፡ ቦላ እንዲትሇኝና እንዲሌስቅ፡፡
ፒያሳ ነው የሚመጡት፡፡ ካስቴላ፡፡
ካስቴላን ጥቂት ሰው ነው የሚያውቀው፡፡ ምግብ ቤቱ በተፇጥሮው ዴምፁን አጥፌቶ ነው የሚሰራው፡፡ ስታየው ምግብ ቤትም አይመስሌ፡፡ ከማህሙዴ ሙዚቃ ቤት በስተቀኝ አምስት እርምጃ አይርቅም፡፡ ካስቴላ እንዯማንኛውም ምግብ ቤት መስልህ ዘሇህ ዘው እንዲትሌ፡፡ ሇነገሩ ዘበኛው ወዝህን አይቶም ቢሆን ይከተሌኻሌ፡፡ የዚህ ቤት ዘበኞች ‹‹ሽሮ-በሌ››ና ‹‹ስጋ- በሌ›› ዜጎችን በፌጥነት እንዱሇዩ ተዯርገው የተገሩ ናቸው፡፡
እዚህ ቤት መብሊት ካማረህ ብዙውን ጊዜ አስቀዴመህ በስሌክ ቦታ አሲዘህ ነው መሄዴ ያሇብህ፡፡ ዯግሞ ተኳኩሇህ፣ ዘንጠህ ብትሄዴ ይመከራሌ፡፡ አሌያ እጅህን ሌጥታጠብ ስትነሳ ተስተናጋጆች አስተናጋጅ መስሇሃቸው ‹‹ሄላ !ማነህ! እዚህ ጋ እስኪ የዲቦ ክሬም ጨምር›› ይለኸሌ፡፡ በዚህን ጊዜ ከፌተኛ የሞራሌ ኪሳራ ዯርሶብህ በሌቼ እወፌራሇሁ ያሌከው ሰውዬ ከስተህ ትመሇሳሇህ፡፡
ዘወትር ምሳ ሰዒት ሊይ ‹‹ቪ ኤይት››፣‹‹ፋራሪ››፣‹‹ሀመር››፣‹‹ኤስካላዴ››፣‹‹ኤክስ ፊይቭ››፣
‹‹ሬንጅሮቨር››፣‹‹ኢንፉኒቲ›› የመሳሰለ የሚሉዮን ብር መኪናዎች በካስቴላ ምግብ ቤት በር ሊይ እንዯቀሌዴ ተሰዴረው ታያሇህ፡፡ ጠርጣሪ ከሆንክ ዯግሞ ትጠረጥራሇህ፡፡ አንዲች ባሇጸጋ የፒያሳን ምዴር ረግጧሌ ስትሌ፡፡አሌተሳሳትክም፡፡ በካስቴላ መናኛ ሰው አይገባም፣አይበሊም፡፡ ዯጅ የቆሙ መኪናዎችን ግን እንዱጠብቅ ሉፇቀዴሇት ይችሊሌ፡፡ ከዚህ ቤት በር መኪና ጠብቀህ የሚሰጥህ ‹‹ቲፕ›› ድሮ ማነቅያ ውስጥ ምን የመሰሇ ቅቅሌ ታዝበታሇህ፡፡
የምትወዲት ፌቅረኛ ካሇችህ ግን ምን ታዯርግ መሰሇህ፤ ከየትም እንዳትም ብሇህ ብር አጠራቅም፡፡ ፒያሳ ማህሙዴ ጋ ቅጠራት፡፡ ፒያሳ ካስቴላ ምሳ ጋብዛት፡፡ ምን አሇ በሇኝ ትጋባሊችሁ፡፡
የፒያሳ ቡቲኮች
የሆነ ሰፇር ሌብስ ሌትገዛ ገብተህ ይሆናሌ፡፡ ሻጩ እንዱህ ይሌኸሌ፡፡ ‹‹አባዬ፤ ይሄን ጃኬት ፒያሳ 800 መቶ ብር ይለኻሌ፡፡ እኛ ሊንተ ብሇን ነው…ባገር ዋጋ ሌበሰው…ትከሻ አሇህ፤ ሄድብኻሌ! (አንተ የትከሻህን ገሇባነት ስሇምታውቀው ሳቅህ ይመጣሌ) አታውሌቀው ያምርብኻሌ! እኔ ሇናቴ ሌጅ አሌሸጠው…!!! ምትገዛበትን ንገረኝና እንስማማ…››
ፒያሳ ዋጋ ይቆሇሊሌ፡፡ ላሊ ቦታ 300 ብር የምትገዛውን ሌብስ ፒያሳ እጥፈን ትጠይቅኻሇች፡፡ ሇውዴ አፇሯ ግብር መሆኑ ነው፡፡ ምናሇ ብትከፌሌ?! “ከፒያሳ ነው የገዛሁት” ስትሊት ሴት ጓዯኛህ ትመካብኻሇች፡፡ እመነኝ፡፡ ከዚያ በኋሊ “መች ነው የምንጋባው?” ትሌህ ይሆናሌ፡፡ ሌብስ ጫማ ከገዛህ ከፒያሳ ግዛ፡፡ ዝናህ ሇጉረቤት ይተርፊሌ፡፡ የጨርቆስ ሌጅ ከሆንክ ዯግሞ ዝናህ በሰፇሩ ይናኛሌ፤ ኪል ስጋ የገዛህ ይመስሌ፡፡
ሲኒማ ሊ ፒያሳ
ስማኝማ! ኢትዮጵያ ውስጥ ሲኒማ የት እንዯተጀመረ ታውቃሇህ? ፒያሳ ነው፡፡ ካሊመንክ ሂዴ ቴዎዴሮስ አዯባባይ፡፡ ‹‹ሰቫስቶፖሌ›› አፌንጫውን ወዯቀሰረበት አቅጣጫ ተመሌከት፡፡ ሰይጣን ቤትን ወይም ሸይጣን ቤትን ታገኛሇህ፡፡ ካሊመንከኝ የታሪክ መጸሕፌትን ፇትሽ፡፡ እኔ የነገርኩህን ይዯግሙሌኻሌ፡፡ በዚህ ቦታ ‹‹ዋሌታ›› ረዥም ፍቅ ሉሰራበት ነው፡፡ ፍቅ ሳይቆምበት ቶል እየው፡፡ ታዴያ ስትገባ አማትበህ፣ አሌያም ‹‹ቢስሚሊህ፣አኡዙ ቢሊህ›› ብሇህ ግባ፡፡ ሰይጣን ቤት መሆኑን አትርሳ፡፡
በኢትዮጵያ ውስጥ በጣት የሚቆጠሩ ሲኒማ ቤቶች ይገኛለ፡፡ ከነዚህ ውስጥ ከ 85 በመቶ በሊይ የሚገኙት በፒያሳ እንዯሆነ ማን በነገረህ፡፡ ፒያሳ የኢትዮጵያ ሆሉውዴ ሌትሊት ትችሊሇህ፡፡‹‹ሰይጣን ቤት››፣‹‹ሲኒማ ኢትየጵያ››፣ ‹‹ማዘጋጃ ቤት››፣ ‹‹አገር ፌቅር››፣‹‹ሲኒማ አምፒር››፣ ‹‹እስክስታው ቤት››፣ እንዱሁም አገር በቀሌ የድሮ ማነቅያ ቪዱዮ ቤቶች ወዘተ ሁለም ፒያሳ ነው ቤታቸው፡፡ዴሮ ‹‹ሲኒማ ኢትዮጵያ›› አሌሳም ያሇችህን ፌቅረኛ ወስዯህ በፉሌም አሳበህ የከንፇር ዲር ዴንበሯን
የምትጋፊበት ቤት ነበር፡፡ ሆኖም እጣህ ሆኖ ሴት ጓዯኛህን ይዘህ የገባህ እሇት የህንዴ ፉሌም ከከፇቱብህ አሇቀሌህ፡፡ ጓዯኛህ ከህንድቹ እያየች አሌሳም ትሌኸሇች፡፡ ሇማፎጨትም ሇመሳምም ያሌተመቸ ሲኒማ ምኑን ሲኒማ ነው?!
እኔም ከዚያን ጊዜ ጀምሮ ይኸው ‹‹ሲኒማ ኢትዮጵያ›› የምሄዯው ከዯጁ የሚሸጡትን የእንግሉዝኛ መጽሔቶች ሇመግዛት ብቻ ሆነ፡፡ ጊዜው እንዳት ይሮጣሌ?
የባቅሊባ ፌቅር
ፒያሳን የምወዴበት ላሊው ምክንያት ባቅሊባን ስሊስተዋወቀችኝ ነው፡፡(አንዲንድች ‹‹ቫቅሊባ›› ነው የሚባሇው ይሊለ፡፡ እኛ ምናገባን፣ ባቅሊባውን እንጂ ሆሄያቱን አንበሊቸው፡፡)
ትዝታ ገብረትንሳኤ ወመኮንን ባር፡፡
“መኮንን ባር” የፒያሳ አዴባር ነው፡፡ ይህ ቤት የማን ነው? የሕዝብ ይመስሇኛሌ፡፡ ባሇቤቱን አይቼው አሊውቅም፡፡ ዯግሞ ባሇቤት ያሇውም አይመስሇኝም፡፡ እንዳት በእኔ እዴሜ እንኳ አይታዯስም? እነዚያ በሕጻናት መዋያ ትምህርት ቤቶች ያለትን ወንበሮች የሚመስለ ትንንሽ ቡናማ መቀመጫዎች፣ ባቅሊባ ከሚያካክለ ትንንሽ ጠረጴዛዎች ጋር አሁንም አለ፡፡ እንዯነበሩት፡፡ ወዯፉትም የሚኖሩ ይመስሇኛሌ፤ ከማይዯበዝዘው ግርማ ሞገሳቸው ጋር፡፡ አንጀቴን የሚበለ አስተናጋጆች ያለበት ቤት ነው፤ መኮንን ባር፡፡ ከቤቱ ጋር ያረጁ፣ ያጎነበሱ ውዴ አስተናጋጆች፡፡ ቲፕ ባሌተሇመዯበት ዘመን ሥራ ጀምረው እንጂ እስከዛሬ እነርሱም ባሇ ባር በሆኑ ነበር እሊሇሁ፤ በሆዳ፡፡ ሇማንኛውም ሇረዥም ዒመት ስሊስተናገዲችሁኝ እጅ እነሳሇሁ፡፡ ከሌቤ፡፡
ባቅሊባ ቤት የወንበርን ጥቅም ያወቅኩበት ቤት ነው፡፡ ወንበር ከያዝክ የሚታዘዝህ ይመጣሌ፡፡ ውሀ ይቀርብሌኻሌ፤ ባቅሊባህ ይመጣሌኻሌ፤ ስትጨርስ ጠረጴዛህ ይጸዲሌኻሌ፡፡ ወንበር ከላሇህ ግን ሄዯህ፣ተሰሌፇህ፣ ከፌሇህ፣ ባቅሊባ ሇመውሰዴ ላሊ ሰሌፌ ይዘህ፣ ሹካና ማንኪያ ሇማግኘት ዯግሞ ላሊ ሰሌፌ ይዘህ፣ ውሃ ሇማምጣት ዯግሞ ላሊ ሰሌፌ ጠብቀህ፣ ሰርተህ ትበሊሇህ፡፡ ወንበር ጥሩ ነው፡፡ ግን ዯግሞ ሇቀጣይ ትውሌዴ መሌቀቅም ይገባሌ፡፡ አገኘኹ ብሇህ 20 ዒመት በባቅሊባ ወንበር ሊይ መወዘፌ የሇብህም፡፡ ይህች ዒረፌተ ነገር ፖሇቲካ መሰሇችብኝ ሌበሌ? ግን ንጹሕ ነገረ ባቅሊባ ናት።
ባቅሊባ ዛሬም አሇ፡፡ እስከ ስምንተኛው ሺህ ይኖራሌ፡፡ ዋጋው ስምንት ብር ዯርሷሌ፡፡ ሰሌፈም እንዯዚያው፡፡ ላሊ ትውሌዴ በተራው እየበሊው ነው፡፡ በእነዚያው አስተናጋጆች፡፡ዲሊስ ሙዚቃ ቤት
ፌቅረኛህን ‹‹ማሃሙዴ ጋር ጠብቂኝ›› ስትሊት ተሳስታ ተሻግራ ከጠበቀችህ እዴሇኛ ናት፡፡ ካንተ በሊይ የሚያስዯስቷትን ሙዚቃዎች እየሰማች ነው ማሇት ነው፡፡ ከዲሊስ ሙዚቃ ቤት፡፡ ይህ ቤት የየመን ዝርያ ባሊቸው ሏበሾች የተያዘ ነው፡፡ ከፒያሳ ፌቅር እንዱይዝህ ከሚያስችለ አዚሞች አንደ ነው፤ ዲሊስ፡፡
እጅግ የቆዩ የሚጣፌጡ ሙዚቃዎችን ዛሬም ዴረስ ያስኮመኩማሌ፡፡ ከዚህ ቤት የሚዯመጡ ሙዚቃዎች ዘፊኞቹ በህይወት የላለ ወይም ዯግሞ ዘፊኞቹ ራሳቸው የረሷቸው ሙዚቃዎች ሉሆኑ ይችሊለ፡፡ ‹‹ኦሌዱስ-በት- ጉዱስ››፡፡
አንዴ አንባቢዬ ዲሊስን እንዳት ገሇጸው መሰሇህ፤ ‹‹The soundtrack of Piassa››፡፡ ዘሊሇማዊ የሆኑ ዘመን የማይሽራቸው የሱዲንና የአገረሰብ ሙዚቃዎች በዚህ ቤት ይዘወተራለ፡፡ በቲቪ የምታውቀው ጀማሪ ዘፊኝ እዚህ ዲሊስ ሙዚቃ ቤት አካባቢ ሲያንዣብብ ካየኸው አንዴ ነገር ጠርጥር፡፡ ሉከትፌ ወይ ሉመነትፌ ነው፡፡
የፒያሳ ጭንቅሊት
የፒያሳ ሆዴ ካስቴላ ነው። የፒያሳ ሀብት ወርቅ ቤቶቿ ናቸው፡፡ የፒያሳ ጆሮ ዲሊስ ነው፤ የፒያሳ አይን ሲኒማ አምፒር ነው፤ የፒያሳ መሌክ ውብ ሴቶቿ ናቸው፡፡ የፒያሳ ራስ ቅሌ ማዘጋጃ ቤት ነው፡፡ የፒያሳ ጭንቅሊት ማን ነው?
ወዲጄ ኾይ! በፒያሳ ውብ ጫማና ሌብስ ብትሽቀረቀር፣ ካስቴላ ሄዯህ ከርስህን ብትሞሊ፣ አምፒር ሴት ሸጉጠህ ኋሊ ወንበር ሊይ ብትወሸቅ፣ ፒሳ ኮርነር ብትነጠፌ፣ በባቅሊባ ጣእም እጅህን ብትቆረጥም፣ በኤንሪኮ ኬክ ብትንሳፇፌ፣ ማህሙዴ ጋ ሌጅቱን ጥበቃ በጭንቅሊትህ ብትተከሌ፣ በዲሊስ ሙዚቃ ብትመሰጥ፣ በሰንሻይን ሻምፓኝ ብትራጭ፣ የድሮ ማነቂያን ቁርጥ ብትዘነጥሌ፣ ጭንቅሊት ባድ ከሆነ ምን ዋጋ አሇው? ጭንቅሊትም ሌክ እንዯሆዴህ ምግብ እንዯሚፇሌግ ታውቃሇህ። ሇዚህ ፒያሳ ብሪትሽ ካውንስሌ አሇሌህ፤ ነበረሌህ፡፡ ዛሬ ስሌጣን መሰይጠን ነው ብሇው በስዯት ሆነው አገርህን በእውቀት ከሚያሾሯት ኢትዮጵያውያን የሚበዙት ጭንቅሊታቸውን የት የኮተኮቱት ይመስሌኻሌ? በብሪትሽ ካውንስሌ ቤተ መጻሕፌት ነው፡፡ ብሪትሽ ካውንስሌ ዯግሞ የፒያሳ የእውቀት አዴባር ነው፡፡ የዚህን ቤት ውሇታ የምታውቀው እውቀት ጠገብ ከሆኑ ሰዎች ጋር በፒያሳ ካፋዎች በአንደ ቁጭ ብሇህ የማውጋት
እዴሌ ከገጠመህ ነው፡፡ ብሪትሽ ካውንስሌ ዒሇምን አሳይቷቸዋሌ፡፡ ጭንቅሊታቸውን ትራንስፍርም አዴርጎሊቸዋሌ፡፡ የጭንቅሊታቸው ትራንስፍርመር እንዲይቃጠሌ ረዴቷቸዋሌ፡፡ ገና ዴሮ፤ የትራንስፍርሜሽንና የምናምን እቅዴ ሳይጠነሰስ፡፡ ጠንሳሾቹም ሳይጠነሰሱ፤ ሳይጠነስሱም፡፡
በዚህ ቤት ኢትዮጵያውያን በሼክስፒርኛ ተቀኝተዋሌ፣ በፕሊቶኛ ተፇሊስፇዋሌ፣በመጻሕፌት ባህር ተንቦራጭቀዋሌ፡፡ በየምእራብ አገራቱ ፇረንጅ ያቃተውን ሳይንስ የሚፇትለት እኒህ ጥቂት ኢትጵያውያን የብሪትሽ ካውንስሌ ቡቃያዎች ናቸው፤ የብሪትሽ ካውንስሌ ውሇታም አሇባቸው፡፡ አፊቸው በእንግሉዝ አፌ ሇማሰሌጠን መሄጃ ያጡ ብቅ የሚለት እዚህ ነበር፤ ሇሌጆቻቸው መጻሕፌት የሚዋሱ ወሊጆችን ማየት ብርቅ በነበረበት ዘመን በብሪቲሽ ካውንስሌ በሽ ነበሩሌህ። ሇማትሪክ ዘመቻ የሚዘጋጁ ጮላዎችም ሇንባብ ሲንጋጉ ታያቸው ነበር።
ምን ዋጋ አሇው ታዴያ፡፡ ይህ የፒያሳ ጭንቅሊት ዛሬ ራስ ቅለ ብቻ ነው ያሇው፡፡ በውስጡም ጸረ ሰሊም እና ጸረ ሌማት የሆኑ እርኩሳን የኤንጂኦ መናፌስትን እያስጮኹ የሚያስወጡ የባህሌ መዴኀኒት አዋቂዎች ተቀምጠውበታሌ፡፡ ብሪትሽ ካውንስሌ፣ ነፌስ ይማር!
ማሰርያ አንቀጽ
ፒያሳ እንዱህ ያወጋሁህን ያህሌ ብቻ አይዯሇችም። ምኑን ነካሁትና?! ፒያሳ በሕይወት የተሞሊች ብትሆንም ብዙ ሲባሌሊት ባሇመስማትህ ግነ ተገርመህ ይሆናሌ። አትገረም። “ሇእነ እንትና ተዘፌኖ ሇፒያሳ ሳይዘፇን ይቅር?” ብሇህም ይሆናሌ። አትቆጭ። ምክንያቱ ወዱህ ነው፤ ፒያሳን ሇመግሇጽ ቋንቋም ወኔ ይጎሇዋሌ። ቋንቋን ራሱን በፒያሳ ሕይወት ተመስጦ ሌታገኘው ትችሊሇህ። ፒያሳን ሇመግሇጽ ከመሞከር ይሌቅ ፒያሳን መኖር የበሇጠ ሏሴት ይሰጣሌ፤ የስጋም የነፌስም። ይሄው ስንት ዒመታችን ፒያሳን ስንኖራት። የፒያሳ ሌጆች ፒያሳን አብረሃቸው እንዴትኖር ጋብዘውሃሌ። ወዯ ግብዣው ስትሄዴ ግን እስካሁን የሰጠሁህን ምክር በሌብህ ያዝ፤
አሇበሇዚያ የእንትን (የፇሇከውን ሰፇርና ከተማ ስም እዚህ ጋ ማስገባት ትችሊሇህ) ሌጅ ነው ብሇው ይጥለሃሌ።
